Current Biology. ՎԱՅՐԻ ՇԻՄՊԱՆԶԵՆԵՐԸ, ԻՆՉՊԵՍ ՄԱՐԴԻԿ, ԿԱՐՈՂ ԵՆ ՇՓՎԵԼ ԵՎ ԸՆԴՀԱՏԵԼ ԻՐԵՆՑ ԶՐՈՒՑԱԿՑԻՆ
Մարդկանց պես, վայրի շիմպանզեները հերթով ընդհատուն զրույցներ են ունենում՝ սպասելով իրենց հերթին և խոսում են ընդամենը կես վայրկյան:
Կենդանիները շփվում են հիմնականում ժեստերի միջոցով, ներառյալ ձեռքի շարժումները և դեմքի արտահայտությունները:
Գիտնականները, որոնք մանրամասն ուսումնասիրել են նրանց խոսակցությունները, պարզել են, որ տեղեկատվություն փոխանակելիս նրանք «արագ փոխարինում են միմյանց», ինչպես նաև ժամանակ առ ժամանակ ընդհատում են միմյանց։
Հետազոտության արդյունքները հրապարակվել են Current Biology ամսագրում։
Այս արագ շրջադարձը մարդկային խոսակցության առանձնահատկությունն է, բացատրում է պրոֆեսոր Քեթ Հոբեյթերը, ով ուսումնասիրում է պրիմատների հաղորդակցությունը:
«Մեր խոսելու ժամանակ խոսքերի միջև ընդմիջումները տևում են մոտ 200 միլիվայրկյան, բայց կան հետաքրքիր փոքր մշակութային տարբերություններ: Որոշ մշակույթներ «արագ խոսող» են, նշում է գիտնականը:
Միլիվայրկյանը վայրկյանի հազարերորդ մասն է:
Ուսումնասիրելով միմյանց հետ շփվող վայրի շիմպանզեների հազարավոր օրինակներ՝ պրոֆեսոր Հոբայթերը և նրա գործընկերները կարողացել են որոշել կենդանիների խոսակցությունների ժամանակը:
«Զարմանալի է տեսնել, թե որքան մոտ են եղել շիմպանզեի և մարդկանց ժամանակային ցուցանիշները», - ասել է նա:
Շիմպանզեները խոսելիս ժամանակի ավելի մեծ տատանումներ են ցույց տվել:
«Ընդմիջումները տատանվել են զրուցակցի ընդհատումից 1600 միլիվայրկյան առաջ, մինչև նրանք կավարտեին իրենց ժեստը մինչև 8600 միլիվայրկյան՝ պատասխանելու համար», - բացատրել է պրոֆեսոր Հոբայտերը:
«Դա կարող է պայմանավորված լինել նրանով, որ շիմպանզեները գտնվել են բնական պայմաններում, ուստի նրանք կարողացել են ավելի լայն վարքագիծ դրսևորել՝ երբեմն ընդհատելով միմյանց, երբեմն էլ երկար ժամանակ են պահանջում արձագանքելու համար», - ավելացրել է գիտնականը:
