ԱԶԳ-ԲԱՆԱԿ՝ ՕՄԱՐԻՑ ՄԻՆՉԵՎ ԱՐԱՔՍ
Հայեցակարգը կենսագործվո՛ւմ է
Ադրբեջանական քարոզչամեքենայի հայտարարությունն այն մասին, թե իբր՝ Վարդենիսի կողմից ադրբեջանական տարածքը ենթարկվել է հարվածների, չի համապատասխանում իրականությանը: Իրականում ադրբեջանցիները կրակ են բացել Վարդենիսի զորամասի ուղղությամբ ինչպես խոշոր տրամաչափի զենքերից, այնպես էլ օդից։ Գնդակոծվել են հարակից գյուղերի քաղաքացիական օբյեկտներն ու խաղաղ բնակչությունը։
Բուն Վարդենիսում ԱԹՍ-ով թիրախավորված հարվածել են ուղևորատար ավտոբուսին։ Գյանջայի ռազմական օդանավակայանից օդ է բարձրացել թուրքական բազմաֆունկցիոնալ F-16 կործանիչը, որը խոցել է հայկական զինված ուժերի Սու-25 ինքնաթիռը, օդաչուն զոհվել է: Հայկական կողմը ապացույցներ ունի, որ անօդաչու սարքերն Ադրբեջանի տարածքից գործողության մեջ են դնում թուրք զինվորականները։
Արցախյան առաջին ազատամարտի (1991-1994թթ.) և 2016թ. Ապրիլյան քառօրյա պատերազմի ժամանակներից հայտնի են ադրբեջանցիների վայրագությունները խաղաղ հայ բնակչության դեմ, ուստի հայկական կողմին հասցեագրված մեղադրանքն ընդամենը քաղաքացիական բնակչության ոչնչացման հերթական փորձն արդարացնելու ճիգ է: Ոչ ոք չհավատաց, թե ադրբեջանցիների կողմից դա պատասխան հարված էր։ Ադրբեջանցիներն առանց որևէ պատճառի հարված են հասցրել ճանաչված ինքնիշխան պետության տարածքին, քաղաքացիական օբյեկտներին, խաղաղ գյուղերին։ Կան զոհեր և վիրավորներ։
Քաղաքացիական օբյեկտների և խաղաղ բնակչության ուղղությամբ ադրբեջանցիների հրթիռառումբային հարվածները սարսափելի բնույթ են կրում, սակայն դրանք չեն կարող խուճապ առաջացնել խաղաղ բնակչության շրջանում: Արցախն ու Հայաստանի սահմանամերձ համայնքներն ապրում են սովորական ռեժիմով ՝ պահպանելով զգոնությունը։ Հայկական երկու պետությունների բնակիչները պատրաստ են ցանկացած պահի զինվորների հետ հավասար ելնել պաշտպանելու իրենց սահմանները։ «Ազգ-բանակ» հայեցակարգը կենսագործվում է ամեն օր ու ամեն վայրկյան։
Խաղաղ բնակչության կյանքի և առողջության պաշտպանությունը դարձավ Մարդու իրավունքների եվրոպական դատարան Հայաստանի Հանրապետության դիմելու գլխավոր նպատակը։ Այսօր խաղաղ բնակչությունը հարվածների է ենթարկվում բոլոր զինատեսակներից։ Սկսեցին Ստեփանակերտի ռմբակոծումից, ընդ որում գլխավոր թիրախը դպրոցի և մանկապարտեզի միջև ընկած հատվածն էր։ Ավելի ուշ Հադրութում անօդաչու սարքի հարվածից զոհվեց մի կին։ Զոհեր կան նաև Մարտունիում։ Զոհված խաղաղ բնակիչների թվում է 9-ամյա երեխա, տասնյակ վիրավորների թվում՝ հղի կին։
Եթե 90-ականների պատերազմի ժամանակ 5-6 տարեկան երեխաները Ստեփանակերտում կարող էին ձայնով տարբերել «Գրադը» «Ալազանից», ապա այսօր Արցախի գյուղերում երեխաները ձայնից իմանում են թշնամու անօդաչու թռչող սարքերի մոտենալու մասին։ Հայաստանի օմբուդսմեն Արման Թաթոյանը պարբերաբար իրազեկում է քաղաքակիրթ հանրությանը խաղաղ բնակչության, ծերերի և երեխաների մահվան մասին:
Սուլթանը չունի գլխավոր ռեսուրսը
Լայնածավալ ագրեսիայի երրորդ օրը նշանավորվեց բացահայտ ոտնձգությամբ ՀԱՊԿ անդամ պետության տարածքի նկատմամբ: Առայժմ դժվար է դատել, թե այդ կապակցությամբ ինչ որոշում կկայացնի Հավաքական անվտանգության պայմանագրի կազմակերպությունը, որի անդամն է Հայաստանը, և արդյոք մեր երկրի ղեկավարությունն օգնության համար կդիմի ՀԱՊԿ-ին:
Իրավիճակը շփման գծում փոխվում է ամեն րոպե, սակայն ակնհայտ է, որ Ադրբեջանի «բլիցկրիգը», ինչպեսև 2016 թվականին, չհաջողվեց, իսկ տևական պատերազմի համար ալիևյան սուլթանությունը չունի բոլոր ռեսուրսներից ամենակարևորը՝ մարդկայինը։ Այդ ռեսուրսը չես գնի նույնիսկ ամենամեծ գումարներով. միլիոնավոր նավթադոլարներով կարելի է գնել միայն վարձկաններ, այլ ոչ թե հայրենի հողի պաշտպաններ: Այդ ռեսուրսն ունի Հայաստանը, և նա հաղթո՛ւմ է։ Ինչպես ասում էր երրորդ նախագահ Սերժ Սարգսյանը, կրակում է բնավ ոչ զենքը, կրակում են մարդիկ…
Ադրբեջանի քաղաքացիական բնակչությունը Բաքվի փողոցներ դուրս եկավ Տավուշի սահմանային գոտում տիրող իրավիճակի ժամանակ։ Սկզբում խոսքն իշխանությունների ծրագրած ակցիայի մասին էր, իբր երիտասարդները պահանջում էին ուղարկել իրենց սահման՝ հայերի դեմ կռվելու։ Աստիճանաբար այդ ակցիան շրջվեց իշխանության դեմ։ Իլհամ Ալիևը գիտի, որ ներկայիս պատերազմում պարտվելու դեպքում ինքը խայտառակ ձևով կհեռացվի նավթային կերամանից։ Ադրբեջանի սուլթանը հետդարձի ճանապարհ չունի։ Հենց դրանով է բացատրվում այն մոլեռանդությունը, որով մարտի են քշում ադրբեջանցի զինվորներին ու վարձկաններին։
Հայ զինվորը պաշտպանում է Եվրոպայի ապագան
Քաղաքական աշխարհը սպասողական դիրք է գրավել՝ արձանագրելով ռազմական գործողություններին Թուրքիայի ցուցադրական մասնակցությունն Ադրբեջանի կողմից, իսկ եվրոպացի առաջատար վերլուծաբաններն արդեն խոսում ու գրում են այն մասին, որ Թուրքիայի և Ադրբեջանի ցամաքային կապն ամենամեծ սպառնալիքը կդառնա Եվրոպայի ապագայի համար:
Այսօր այդ ապագան պաշտպանում է հայ զինվորը, առանց քաղաքակիրթ աշխարհի կողմից որևէ գործուն օգնության: «Համաշխարհային հանրությունը պետք է միավորվի և ստիպի Թուրքիային հեռանալ Հարավային Կովկասից»,- սեպտեմբերի 29-ին հայտարարեց վարչապետ Փաշինյանը, սակայն դժվար թե այդ խոսքերը տեղից շարժեն այդ հանրությանը, և ՆԱՏՕ-ն նույնպես ոչ մի կերպ չի արձագանքում Թուրքիային զսպելու կոչերին…
Ալիևը միածում է բնավ ոչ պանթուրքիզմի ծրագրի մասին։ Նա համառորեն կառչած է իշխանությունից և թքած ունի աննախադեպ թվով զոհերի վրա։ Ավելի վաղ փորձարկված սցենարով՝ առաջին գծում կռվում են ազգային փոքրամասնությունների ներկայացուցիչները՝ թալիշներ, լեզգիներ և այլն։ Դիմելով Ադրբեջանի փոքր բնիկ ժողովուրդներին՝ ԲՀԿ խմբակցության պատգամավոր Արման Աբովյանը խորհրդարանի ամբիոնից կոչ արեց Ադրբեջանի ազգային համայնքներին փրկել իրենց երիտասարդներին զորակոչից, առաջնագծում անխուսափելի մահից։ «Սա ձեր պատերազմը չէ»,- ընդգծեց պատգամավորը։
Բոլոր ռազմարշավների ընթացքում Ադրբեջանին ամենից քիչ հետաքրքրել է սեփական բնակչության ճակատագիրը։ Վաղուց ավանդույթ է դարձել, որ հարձակողական տեխնիկան տեղադրվում է բնակավայրերի մեջ կամ քաղաքացիական օբյեկտների անմիջական հարևանությամբ։ Հարձակողական բոլոր գործողությունների ժամանակ ադրբեջանցիների թիրախը եղել է խաղաղ հայ բնակչությունը։ Թաթոյանը հատուկ ընդգծեց, որ քաղաքացիական բնակչությանն ուղղված հարվածներն ուղեկցվում են խաղաղ հայ բնակչության նկատմամբ ատելության քարոզչական համազարկերով, սոցցանցերում հնչեցվող սպանությունների կոչերով, ընդ որում որպես թիրախ նշվում են երեխաները: Օմբուդսմենը կոչ արեց մեծահասակներին զերծ պահել երեխաներին սոցցանցերում իրականացվող սադրանքներից։
Ցուցադրական դաժանությունը, ահաբեկման միտված սպառնալիքները և Ադրբեջանի քարոզչական այլ գործիքները նպատակին չեն հասնում։ Հայ ժողովուրդն արդեն մոբիլիզացված է պայքարի, այն ընթանում է շփման գծի ողջ երկայնքով։ Հայաստանում և Արցախում այսօր յուրաքանչյուր ոք՝ մեծից փոքր, հասկանում է, որ դա իր պատերազմն է։ Օմարից մինչև Արաքս ազգը դարձել է բանակ։