ԱՐՑՈՒՆՔ ԹԱՓԵԼՈՒ ԺԱՄԱՆԱԿԸ ՉԷ
«Հայերը պետք է ազատվեն քաղաքական հալյուցինացիաներից, մոբիլիզացնեն մտավոր ռեսուրսները և, ի վերջո, համախմբվեն»,- «ԳԱ»-ին տված հարցազրույցում նշում է հրապարակախոս Դենիս ԴՎՈՐՆԻԿՈՎԸ։
-Արցախի վերաբերյալ Հայաստանի համար խայտառակ համաձայնագրի ստորագրումից մի քանի օր առաջ դուք ֆեյսբուքյան ձեր էջում գրել էիք, որ «Երևանում Հանրապետության հրապարակից պատմական դաժան դավաճանության հոտ է գալիս»: Ինչ էր դա. ներզգացողությո՞ւն, վերլուծությո՞ւն։
-Դա իրավիճակին ծանոթ վերլուծաբանների տեղեկատվությունն էր: Մի մոռացեք, որ 2013 թվականին ես գրել եմ «Արյունոտ պայմանավորվածություն» հոդվածը, որտեղ մանրամասնորեն կանխագուշակված են այս 43-օրյա պատերազմի իրադարձությունները։
Աշխարհաքաղաքական փոփոխությունները միշտ կապված են փողի հետ։ Ինչ-որ մեկին ձեռնտու էր հենց այս դասավորությունը։ Գոյություն չունի ո՛չ գաղափարախոսություն, ո՛չ էլ բարձրագույն նպատակներ. միայն փող, բիզնես։ Ինչ-որ մեկի բիզնեսը հատվեց Արցախի ճակատագրին։ Արցախի Պաշտպանության բանակի քաջարի մարտիկները թիկունքից հարված ստացան Երևանից: Այնտեղ փնտրեք դավաճաններին։ Ու նաև հարցրեք, թե ինչու ամբողջությամբ չգործարկվեցին տխրահռչակ «Իսկանդերները», և ով արգելեց Արցախի բանակին շարքից հանել Ադրբեջանի նավթագազային ենթակառուցվածքները՝ քրեական հետապնդման սպառնալիքով։ Արցախը պաշտպանել հնարավոր էր։ Համենայնդեպս՝ առանց պատմականորեն չհիմնավորված այսպիսի կորուստների։ Բայց ինչ-որ մեկը, ըստ երևույթին, համարեց, որ ավելի լավ է ապահովել սեփական ծերությունը։
-Ինչպե՞ս կմեկնաբանեք բուն փաստաթուղթը:
-Ինձ համար ցավալի կլինի մեկնաբանել այդ խայտառակությունը:
-Դուք միշտ աներևակայելի ջերմությամբ եք վերաբերվել ու վերաբերվում Արցախին և Հայաստանին, ժամանակին բազմաթիվ ծրագրեր եք իրականացրել Արցախում: Ի՞նչ զգացմունքներ ունեք այսօր:
-Մենք կվերադառնանք Արցախ։ Արցունք թափելու ժամանակը չէ։ Ես անձամբ պատրաստվում եմ տուն կառուցել հայկական Հադրութում, և սա հիպերբոլա չէ։ Ադրբեջանը չի պահպանի այդ հողերը։ Դա, կարելի է ասել, այդ տեղանքի մետաֆիզիկան է։ Հիմար ու ագահ երեխայի պես՝ խլեց, կխաղա ու կկորցնի։ Առանց ի վերուստ տրվող շնորհի նրանք նույնիսկ քողտիկ չեն կարող կառուցել այնտեղ։
-Ի՞նչ պետք է աներ Ռուսաստանը, որ չարեց։
-Ռուսաստանը չպաշտպանեց ռուսների պատմական շահերը։ Ռուսների շահերը համընկնում են հայերի շահերի հետ։
-Ինչպիսի՞ն է ձեզ պատկերանում պատերազմի ողջ տեղեկատվական բաղադրիչը: Եկեք հիշենք, որ հատկապես այն օրվա երեկոյան, երբ Փաշինյանը փաստացի հայտարարեց կապիտուլյացիայի մասին, մինչև վերջին պահը շարունակվում էր տրամագծորեն հակառակ տեղեկատվություն ստացվել Շուշիում տիրող իրավիճակի մասին։
-Փաշինյանը քող է։ Նրան բերել են իշխանության, որպեսզի իր հաշվին գրանցեն պարտությունն այս պատերազմում։ Փաշինյանը վանտուզ է, «խոզանակ», որով մաքրում են զուգարանակոնքը աշխարհաքաղաքական կոմերսանտների կազմակերպած արյունոտ աղտեղություններից։ Չկա Փաշինյան ազգանունով քաղաքական գործիչ։ Ինչ վերաբերում է մարտական գործողությունների տեղեկատվական ուղեկցմանը, ապա հայկական կողմը չկարողացավ իր ձայնը հասցնել միջին վիճակագրական քնած ռուս ունկնդրին։ Պատերազմի սարսափների մասին հաղորդագրություններն արագ ձանձրացրեցին սոցցանցերի և telegram-ի ծույլ օգտատիրոջը: Դրանք նախատեսված էին աշխարհաքաղաքական դիսկուրսում ներգրավված մարդկանց համար, իսկ ասենք՝ Կինեշմայում ապրող պայմանական Լյուդմիլա Պետրովնային ձայնը հասցնել չհաջողվեց։ Թեև հենց կինեշմացի Լյուդմիլա Պետրովնան է սոցիոլոգիական իրողություն ստեղծում աշխարհաքաղաքական որոշումներ կայացնելու համար։ Որովհետև հենց նա է գործող իշխանության միջուկային ընտրազանգվածը։
-Ինչպիսի՞ն եք տեսնում Արցախի, Հայաստանի և հայ-ռուսական հարաբերությունների ապագան:
-Հայերին պետք է ոչ թե հեծեծալ, այլ ուշքի գալ։ Ազատվել քաղաքական հալյուցինացիաներից։ Դադարել խաղալիք լինել ուժի աշխարհաքաղաքական կենտրոնների ձեռքում։ Մոբիլիզացնել մտավոր ռեսուրսները և, ի վերջո, համախմբել։ Դերային մոդելը պետք է դառնա Իսրայելը, որը ոչ պակաս բարդ պայմաններում իր կամքն է թելադրում բազմաթիվ տերությունների։ Ինչ վերաբերում է ռուս-հայկական հարաբերություններին, ապա անհրաժեշտ է զարգացնել հայ համայնքների հարաբերություններն ու փոխգործակցությունը ռուս ժողովրդի մշակութային կենտրոնների հետ, պահպանել ու զարգացնել քրիստոնեական միասնությունը, եվրոպական միասնությունը այս եվրասիական ջունգլիներում: