2021-12-10 10:21
Давид САРКИСЯН
ԿԵՂԾԻՔԻ ՇՔԵՐԹ՝ ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՄԻՋԱԶԳԱՅԻՆ ՄԵԿՈՒՍԱՑՄԱՆ ԳՆՈՎ
Բաքվի և Անկարայի կողմից Հայաստանին ուղղված նոր սպառնալիքները միս ու արյուն են ստանում՝ միջազգային հանրության ավանդական լռության պայմաններում։ Որքան էլ թշնամական թեզերն սպասարկող հայաստանյան վարչակազմի ղեկավարները խորհրդարանական ամբիոնից պնդեն, թե օրակարգում Ադրբեջանի հետ փոխըմբռնման հիման վրա պայմանավորվածությունների իրականացումն է, ակնհայտ է, որ ընթացիկ ռազմաքաղաքական իրավիճակը գերլարված է, և Բրյուսելում Փաշինյանի հետ հաղորդակցությունների բացման և սահմանազատման հարցերով չպայմանավորվելու դեպքում մեր սահմաններին կարող են տեղային, ընդհուպ՝ միաժամանակյա սադրանքներ հրահրվել։
Այս իրավիճակում փոխանակ հանրությանը և Զինված ուժերին մշտական պատրաստականության մասին ուղերձներ հղելու, ազգային համախմբման կոչեր անելու, ազգային շահի շուրջ բոլոր ուժերին համախմբելու՝ Նիկոլ Փաշինյանը, հերթական անգամ ԱԺ ընդդիմության վրա հոխորտալով, երբեմն էլ՝ հիվանդագին հիստերիաներով, փորձում է իրեն մաքրագործել պատասխանատվությունից։ Ընդ որում՝ դա ամեն անգամ արվում է բանակցային գործընթացի էության և տրամաբանության խեղաթյուրմամբ՝ վնաս հասցնելով նաև հայ-ռուսական դաշնակցային հարաբերություններին։
Փաշինյանական վարչախումբն, իհարկե, ՌԴ ԱԳՆ՝ օրեր առաջ տարածված կտրուկ հակադարձմանն անդրադառնալու խիզախություն չունի, բայց հասցրել է անառողջ հակառուսական կրքեր բորբոքել իր կիսագրագետ խորհրդարանականների շուրթերով։ Կարծես թե Հայաստանը վճարում է ԱԺ ամբիոնից հնչած տխմարաբանությունների այդ շարքի գինը, երբ ասվում էր՝ «Մոսկվան պիտի կողմնորոշվի՝ մնո՞ւմ է Հայաստանի դաշնակից, թե՞ հեռանում է տարածաշրջանից», «Մենք պիտի պատշաճ հետևություններ անենք և միգուցե նոր դաշնակից փնտրենք» և այլն։
Հետևությունները պիտի շատ ավելի վաղ արվեին, երբ, օրինակ, պատերազմից մեկ ամիս առաջ ՀԱՊԿ-ը պաշտոնական գրությամբ մեր Անվտանգության խորհրդին հնարավոր պատերազմի սցենարն էր ներկայացնում, իսկ մենք անտեսում էինք։ Թե՞ այս մանկամիտներին թվում էր, որ եթե տասնամյակներ առաջ հայ-ռուսական երկկողմ պայմանագիր է կնքվել, ուրեմն առանց դաշնակցի հետ ամենօրյա աշխատանքի՝ պետք է սպասել դրա կատարմանը, ավելին՝ չմտնել մարտի մեջ, մինչև դաշնակիցն օգնության չհասնի։
Նիկոլ Փաշինյանի համար այլևս արցախյան կարգավորում չկա, դա երևաց վերջին խորհրդարանական հարցուպատասխանին։ Ո՛չ եռանախագահության ձևաչափ, ո՛չ մադրիդյան սկզբունքներ, ո՛չ կարգավիճակի հարց, ո՛չ էլ անգամ կոնֆլիկտի անմիջական մասնակիցների ձևաչափի փոփոխման հարցով մտահոգություն։ Երկիրը պատրաստվում է «3+3» կասկածելի ձևաչափով առաջիկա հանդիպմանը՝ անտեսելով այն, որ Արցախի հարցի խաղաղ կարգավորում գոյություն չունի, նույնիսկ նոյեմբերի 9-ի հայտարարության կետերը չեն իրականացվում, իսկ Թուրքիան ավելի ու ավելի հանդուգն է ներխուժում մեր տարածաշրջան։
Այս ֆոնին՝ խնդրահարույց է հատկապես հետպատերազմյան մեկ տարում սահմանագծի ամբողջ երկայնքով կանխարգելիչ միջոցների ներդրման իսպառ բացակայությունը, իսկ դրանց շուրջ խոսույթում՝ ազգային շահերի բացարձակ անտեսումը, օրինակ՝ մեր սահմանապահ բնակավայրերը թյուրքական անուններով կոչելը։
Այս նոր իրավիճակում ցանկացած արժանապատիվ իշխանություն նախևառաջ սեփական արտաքին քաղաքական պլատֆորմը կձևավորեր, առնվազն կփորձեր պահել ԵԱՀԿ Մինսկի խմբի գործունակությունը՝ միջնորդների հետ խաղաղության մասին խոսելու համար, և ոչ թե լրացուցիչ անհասկանալի ձևաչափերում կներգրավվեր։ Ստացվում է՝ և՛ առաջնագծում, և՛ դիվանագիտական ճակատում մեր գոյաբանական հարցը շարունակում է մանրադրամի դեր խաղալ, բայց ո՛չ բանակը, ո՛չ էլ դիվանագիտական կորպուսը համաքայլ չեն գնում մեր անվտանգային մարտահրավերների հետ։
ПОСЛЕДНИЕ ОТ АВТОРА
-
2022-02-28 10:26Кто сегодня помнит, что именно наобещал с приходом к власти Пашинян в сфере внешней политики и дипломатии в числе множества других популистских обещаний социально-экономического характера? Выяснилось, в Министерстве иностранных дел, так же, как и в других сферах, не только растеряны многолетние институциональные традиции, но и дипломатическая служба и межгосударственные контакты стали предметом насмешек. Все это более чем наглядно было продемонстрировано в течение всей 44-дневной войны и после ее окончания – по сей день. Тогда как именно в этот критический период необходима была неустанная внешнеполитическая работа.
-
2022-02-24 13:26Провал правящим большинством проекта заявления, осуждающего «Шушинскую декларацию», - отнюдь не экстраординарный и вполне ожидаемый шаг. Куда более удивительным было бы обратное, поскольку не изменились ни Турция с Азербайджаном, ни наши власти. Армянская дипломатия, в том числе и парламентская, сегодня настолько беззубая и услужливая, что не может позволить себе даже обсудить, а уж тем более - осудить очевидно антиармянский документ. Только заслужившие звание национального героя Азербайджана деятели могут обосновать свой отказ так, как это несколько дней назад сделали члены правящей ГД на заседании комиссии НС по внешним связям.
-
2022-02-24 10:29Кто испытывает боль от потерь в войне? Власть, оппозиция, национальная элита или весь народ? Может, никто? Если бы мы ощущали общую боль утраты, вряд ли после такого тяжелого поражения проявили бы столь недопустимое национальное равнодушие и игнорировали постоянные предупреждения и угрозы. Народ, осознающий потерю, не пошел бы за виновным в ней, не поверил бы более его лжи, сориентировался бы, наконец, что для него важнее: ненависть к предыдущим властям или любовь к государству и Родине.
-
2022-02-22 10:57Системный государственный кризис в стране власти пытаются замаскировать фрагментарными решениями и реформами, приправив их завесой своей легитимности. Тезисы Пашиняна о собственной легитимности на самом деле, конечно же, надуманны и ничтожны, поскольку его решения - от кадровой политики до отраслевых реформ - не сопровождаются публичными обсуждениями.