2022-02-28 10:38
Давид САРКИСЯН
0
ԱՆՓԱՌՈՒՆԱԿ ԴԻՎԱՆԱԳԻՏՈՒԹՅՈՒՆՆ ՈՒ ԼՈՒԾԱՐՎԱԾ ԻՆՔՆԻՇԽԱՆՈՒԹՅՈՒՆԸ
Ո՞վ է այսօր հիշում, թե ի թիվս սոցիալ-տնտեսական բազմաթիվ պոպուլիստական խոստումների՝ իշխանության գալիս ինչեր էր խոստանում Փաշինյանն արտաքին քաղաքականության և դիվանագիտության կազմակերպման ոլորտում։ Պարզվեց՝ ինչպես մյուս բնագավառներում, արտաքին գործերի նախարարությունում ևս ոչ միայն չպահպանվեցին տասնամյակների ինստիտուցիոնալ ավանդույթները, այլև դիվանագիտական ծառայությունն ու միջպետական հաղորդակցումը դարձավ ծաղրուծանակի առարկա։ Այդ ամենը չափից դուրս ցցուն արտահայտվեց 44-օրյա պատերազմի ամբողջ ընթացքում և դրա ավարտից հետո՝ առայսօր։ Մինչդեռ հենց այդ կրիտիկական ժամանակահատվածը պետք է առանձնանար անխափան արտաքին քաղաքականությամբ։
Դիվանագիտական ծառայության ներկայացուցիչներն այսօր՝ արտաքին գործերի նախարարից մինչև նշանակվող դեսպաններ և հյուպատոսներ, նույնիսկ սիրողական մակարդակի պատկերացում չունեն իրենց ոլորտի վերաբերյալ և ընդամենը իշխանախմբին միջազգային տերերի տված հրահանգների անմռունչ իրագործողներն են, վկան՝ ԱԳՆ անձնակազմին Արարատ Միրզոյանին որպես քաղաքական պատասխանատվություն կիսող նախարար ներկայացնելը։
Համակարգը ողողված է դիվանագիտության հետ որևէ աղերս չունեցող հարյուրավոր պատահական դեմքերով, որոնք պարզապես քաղաքական թիմի անդամ են։ Մինչդեռ հայտնի ասույթի համաձայն՝ դիվանագետը նման է սակրավորին՝ սխալվում է ընդամենը մեկ անգամ, որից տուժում է մի ամբողջ պետություն։ Լիլիթ Մակունցից մինչև Վիկտոր Ենգիբարյան՝ դեսպաններին քաղաքական հովանավորչությամբ նշանակելու արատավոր պրակտիկան հասել է գագաթնակետին, երբ առանցքային երկրներում դեսպան են դարձել կասկածելի կամ պատահական մարդիկ։ Նրանցից որևէ մեկը վստահաբար ի զորու չէ դեսպանընկալ երկրում առաջ մղելու մեր պետության շահերը։
Ներքին ինքնիշխանության բացակայության բերումով՝ Հայաստանը հասկանալիորեն զուրկ է նաև արտաքին ինքնիշխանությունից, ինչի արդյունքում փաստացի խաթարված է մեր պետության տարածքային ամբողջականությունը։ Տարածաշրջանի հիմնական հավասարակաշռող ուժերի՝ դաշնակից Ռուսաստանի և բարեկամ Իրանի հետ մեր հարաբերությունները փաստացի պատմական նվազագույնի վրա են, թույլ են տրվել աններելի սխալներ, ինչը միայն մեծացրել է թուրքական ներկայությունը հարավկովկասյան տարածաշրջանում։ Թուրքիան այսօր առաջնային դեր է ստանձնել և հավակնությունները չի էլ թաքցնում։ 25 տարի շարունակ Իրանի հյուսիսային սահմանի երկայնքով հայկական զինուժն էր, և իսլամական հանրապետությունն անվտանգության սպառնալիք չուներ։ Այսօր Արաքսի հովտում ադրբեջանցիներն ու պատերազմից հետո այնտեղ բուն դրած ծայրահեղականների որջերն են։
Ադրբեջանում պատերազմից հետո միայն ուժգնացած հայատյացությունը դրսևորվելու նոր առիթներ է որոնում, մինչդեռ փաշինյանական վարչախումբը թշնամու հետ բարեկամության անթաքույց քարոզ է անում՝ անձամբ ընդունելության արժանացնելով Երևան ժամանած ադրբեջանցի պատգամավորներին։ Նա կենդանական վախ ունի ռևանշ բառից անգամ։ Մինչդեռ Արցախի և Հայաստանի դեմ Ադրբեջանի չհայտարարված պատերազմը շարունակվում է, վկան՝ Ալիևի հռետորաբանությունն ու Բաքվի քայլերը։
Ի պատասխան դրա՝ խաղաղասիրության անդեմ կոչեր հնչեցնել՝ նշանակում է գետնով տալ ազգային և պետական արժանապատվությունը։ Խաղաղության գինը շատ բարձր է, բայց ո՛չ Ադրբեջանը, ո՛չ Թուրքիան մեզ հետ խաղաղ գոյակցության մտադրություն բացարձակ չունեն։ Շրջափակման վերացումը, դիվանագիտական հարաբերությունների հաստատումն ու այդ երկրների հետ առևտրաշրջանառությունն ընդամենը քողածածկույթ են՝ շարունակելու հայկական տարրի դեմ պայքարը՝ մինչև հայկական պետության վերջնական կործանում։
ПОСЛЕДНИЕ ОТ АВТОРА
-
2022-02-28 10:26
Кто сегодня помнит, что именно наобещал с приходом к власти Пашинян в сфере внешней политики и дипломатии в числе множества других популистских обещаний социально-экономического характера? Выяснилось, в Министерстве иностранных дел, так же, как и в других сферах, не только растеряны многолетние институциональные традиции, но и дипломатическая служба и межгосударственные контакты стали предметом насмешек. Все это более чем наглядно было продемонстрировано в течение всей 44-дневной войны и после ее окончания – по сей день. Тогда как именно в этот критический период необходима была неустанная внешнеполитическая работа.
-
2022-02-24 13:26Провал правящим большинством проекта заявления, осуждающего «Шушинскую декларацию», - отнюдь не экстраординарный и вполне ожидаемый шаг. Куда более удивительным было бы обратное, поскольку не изменились ни Турция с Азербайджаном, ни наши власти. Армянская дипломатия, в том числе и парламентская, сегодня настолько беззубая и услужливая, что не может позволить себе даже обсудить, а уж тем более - осудить очевидно антиармянский документ. Только заслужившие звание национального героя Азербайджана деятели могут обосновать свой отказ так, как это несколько дней назад сделали члены правящей ГД на заседании комиссии НС по внешним связям.
-
2022-02-24 10:29Кто испытывает боль от потерь в войне? Власть, оппозиция, национальная элита или весь народ? Может, никто? Если бы мы ощущали общую боль утраты, вряд ли после такого тяжелого поражения проявили бы столь недопустимое национальное равнодушие и игнорировали постоянные предупреждения и угрозы. Народ, осознающий потерю, не пошел бы за виновным в ней, не поверил бы более его лжи, сориентировался бы, наконец, что для него важнее: ненависть к предыдущим властям или любовь к государству и Родине.
-
2022-02-22 10:57Системный государственный кризис в стране власти пытаются замаскировать фрагментарными решениями и реформами, приправив их завесой своей легитимности. Тезисы Пашиняна о собственной легитимности на самом деле, конечно же, надуманны и ничтожны, поскольку его решения - от кадровой политики до отраслевых реформ - не сопровождаются публичными обсуждениями.
