2019-06-20 07:35
Марина МКРТЧЯН
0
ՀԵՂԱՓՈԽՈՒԹՅՈՒՆ ՉԻ ԵՂԵԼ ԵՎ ԱՅԼԵՎՍ ՉԻ՛ ԼԻՆԵԼՈՒ
Էլիտան ապրում է անցած քաղաքական ժամանակում
Նիկոլ Փաշինյանի թիմը ռեկորդային ժամկետում ցույց տվեց քաղաքական վարկանիշի աննախադեպ անկում, և այդ տեսանկյունից, անկասկած, արդեն ողջ մոլորակի առջևում է։ Մինչ այդ քաղաքական ազդեցության կորստի առումով ռեկորդակիր էր համարվում Րաֆֆին, որը կարճագույն ժամկետում կորցրեց Սերժ Սարգսյանի գլխավոր մրցակցի և նախագահական ընտրություններում երկրորդ տեղը զբաղեցնողի համբավը։
Փաշինյանը ձևացնում է, թե չի նկատում՝ ինչպես է իր քաղաքական կապիտալն օրստօրե ձգտում զրոյական նիշի, «սիրո և համերաշխության հեղափոխության» առաջնորդն առաջվա պես չի ցանկանում հաշտվել դաժան իրականության հետ, որտեղ առիթներ չկան լավատեսության համար։
Որպեսզի ընթերցողը կոնկրետ օրինակով զգա, թե ինչ արագությամբ է Փաշինյանի վարկանիշը մոտենում զրոյի, մեջբերեմ փաշինյանական «հեղափոխության» ջերմ կողմնակից, քաղաքագետ Հայկ Մարտիրոսյանի խոսքերը. «Անիմաստ է կարծելը, թե իշխող ուժը դասեր է քաղելու Աբովյանի իր խայտառակ պարտությունից: Նրանք դա ներկայացնելու են որպես իրենց հաստատած ժողովրդավարության հաղթանակ, հետևաբար՝ և սեփական հաղթանակ: Հայոց պատմության մեջ ընդունված և հաղթանակ համարվող մի բան, որ միայն բարոյական, բայց ոչ գործնական դաշտում է նվաճում… Իրականում այս իշխանական ուժը քաղում է իր տգիտության և հանցավոր անգործության պտուղները… Չկա նոր Հայաստան: Կա քաղաքականապես տգետ, մեծամիտ ու կուրացած իշխանություն, որ սեփական փլատակների տակ թաղելու է նաև Նոր Հայաստանի բոլոր հույսերը: Գնացքն այլևս գնացել է: Հեղափոխություն չի եղել և այլևս չի՛ լինելու»։
Մարտիրոսյանի այս խոսքերի տակ կստորագրեին շատերն այն մարդկանցից, որոնք մեկ տարի առաջ անկեղծորեն հավատացին Նիկոլի խոստումներին։ Այսօր միայն Փաշինյանին կցված մամլո քարտուղար Վլադիմիր Կարապետյանն է համարում, թե լոկ խելագարը կարող է քննադատել իշխանությանը։ Կառավարող էլիտան հրաժարվում է համարժեք ընկալել իրականությունը, նախընտրելով ապրել անցած քաղաքական ժամանակում։ Մինչդեռ ոչ միայն քաղաքագետները, որոնց արիութունը բավականացրեց նայելու ճշմարտության աչքերին, այլև ամեն գույնի ու երանգի քաղաքական գործիչներն ահազանգում են, մատնանշելով, որ տնտեսական և սոցիալական իրավիճակը վատթարանում է օրըստօրե։
Նոր իրավիճակ
18 համայնքներից ընդամենը 1-ը քվեարկեց վարչապետի կուսակցության թեկնածուի օգտին՝ հունիսի 9-ին կայացած տեղական ինքնակառավարման մարմինների ընտրություններում։ Եթե Աբովյանում գործող քաղաքապետի հաղթանակը իշխանությունը վերագրեց Գագիկ Ծառուկյանի ավանդին, ապա մնացյալ համայնքների պարագայում նման բացատրությունը դժվար թե տեղին է։
«Քաղաքացիական պայմանագիր» կուսակցության թեկնածուների պարտության պատճառները պետք է փնտրել այլ հարթությունում։ Շատերն արդեն արտահայտվել են այն բանի օգտին, որ հունիսի 9-ը համարվի գործող իշխանության վախճանի սկիզբ, երբ Փաշինյանի քաղաքականությունը գնահատական ստացավ ամենաստույգ ու անաչառ չափորոշիչով՝ ընտրողների ձայներով։ Ինքը՝ Փաշինյանը դեմքին գոհ արտահայտություն հաղորդեց տանուլ տված խաղից հետո, հայտարարելով, թե Աբովյանում հաղթել է ժողովրդավարությունը։
Եվ ոչ միայն Աբովյանում։ 17 համայնքների բնակիչներ կամքի ազատ արտահայտման արդյունքում մերժեցին իշխանության թեկնածուներին, ինչը վկայում է մեր երկրում քաղաքական նոր իրավիճակի ձևավորման մասին, որն արմատապես տարբերվում է մինչև դեկտեմբերի 9-ի խորհրդարանական ընտրությունները տիրող իրավիճակից։
Հարկավոր է վստահության հանրաքվե՛
Փոփոխություններն այնքան ակներև են, որ «Ռեֆորմիստների կուսակցությունը» հանդես եկավ վստահության հանրաքվե անցկացնելու առաջարկով, որը կբացահայտի հասարակության իրական վերաբերմունքը իշխանության նկատմամբ։
Կուսակցության առաջնորդ Վահան Բաբայանի խոսքերով, ժողովրդի աննախադեպ վստահություն ստացած քաղաքական ուժը՝ Փաշինյանի գլխավորությամբ, արտահերթ ընտրություններին հաջորդած ժամանակահատվածում կատաղի արագությամբ կորցրեց այդ վստահությունը։ Որպես օրինակ Բաբայանը հիշատակեց դատարանների շենքերի մուտքերն ու ելքերն արգելափակելու Փաշինյանի կոչը, որին արձագանքեցին անհամեմատ ավելի քիչ թվով մարդիկ, քան 2018թ. հոկտեմբերի 2-ին խորհրդարանը պաշարելու կոչին։
Բաբայանի խոսքերով, հասարակական տրամադրությունների կտրուկ փոփոխությունը կապված է Փաշինյանի կողմից իր խոստումները չկատարելու հետ, դրա մեղավորը ոչ թե իշխանության «սև» հակառակորդներն են, այլ վարչապետի թիմը։ «Հասարակությունը վարչապետին ու իր թիմին ընկալում է որպես ժամանակավոր երևույթ, մարդիկ բանավիճում են, թե արդյոք Փաշինյանը կմնա՞ իր պաշտոնում 3 ամսից ավելի։ Էյֆորիան տեղը զիջում է իրավիճակի համարժեք գնահատականներին»,-արձանագրեց նա։ Դա տեղի է ունենում ամենուր, սակայն այդ առումով, Բաբայանի կարծիքով, ցուցանշական է Երևանում տիրող իրավիճակը, որի բնակիչները ծայրաստիճան դժգոհ են քաղաքապետից։ Քաղաքը թաղված է աղբի մեջ, քաղաքապետը չի կատարում իր խոստումները, իսկ մայրաքաղաքային ավագանու խորհուրդը, համընդհանուր կարծիքով, ցուցադրում է տոտալ անգործունակություն և զրոյական մենեջմենտ։
«Ի՞նչ դատական բարեփոխման մասին է խոսքը…»
Ինչ վերաբերում է իշխանությունների նախաձեռնած դատական համակարգի բարեփոխմանը, ապա Բաբայանը դա բնորոշեց որպես «շոու-ծրագիր»։
«Ի՞նչ դատական բարեփոխման մասին է խոսքը, եթե գործադիր իշխանության ղեկավարը կոչ է անում շրջափակել դատական իշխանության շենքերը, դատավորին թույլ չի տալիս մտնել իր աշխատանքը կատարելու։ Ցուցանշական է, որ նա իր կողմնակիցներին ասում է, որ 8.30 դուրս գան, արգելափակեն դատարանները, իսկ ժամը 12-ին ինքը կմտնի ուղիղ եթեր ու կասի, թե ինչի համար»,- հիշեցրեց ռեֆորմիստների առաջնորդը, որոնք համոզված են, որ մեր երկրում դատական համակարգի փուլ առ փուլ առողջացման համար ստեղծված է անհրաժեշտ օրենսդրական հիմք։
Ինչ վերաբերում է «Մարտի 1»-ի գործով դատաքննությանը, ապա, Բաբայանի խոսքերով, այսօր հասարակության մեջ քչերն են պահանջում, որ երկրորդ նախագահին բանտ նստեցնեն։ Մարդկանց ձանձրացրել են մշտական խոսակցություններն անցյալի մասին, նրանց խոստացել էին, որ ՀՀԿ-ի և Սերժ Սարգսյանի հեռանալուց հետո կյանքը երկրում կփոխվի դեպի լավը։ Մինչդեռ սոցիալական իրավիճակը միայն վատթարանում է։ Մարդկանց պետք է լուծել իրենց խնդիրները, հոգալ երեխաների մասին, իսկ դրական փոփոխությունների հույսերը մարում են օրեցօր։
Սպանում են առանցքային վկայի՞ն
Իշխանության խոցելիության խորապատկերին, որը չունի զարգացման ըմբռնելի ծրագրեր ու հայեցակարգեր, բազմաթիվ քաղաքական գործիչների գնահատականներում առաջին պլան է դուրս գալիս սոցիալական գործոնը։ Առաջին անհրաժեշտության ապրանքների գնաճը, աշխատատեղերի կրճատումն ու խնդիրների մեծ սպեկտր լուծելու իշխանությունների բացարձակ անկարողությունը այսօր շատ ավելի են հուզում շարքային քաղաքացիներին, քան աղմկահարույց դատավարությունները։
Բոլորն արդեն հասկացել են, որ Փաշինյանը զբաղվում է Ռոբերտ Քոչարյանի և Մանվել Գրիգորյանի հետ անձնական հաշիվներ մաքրելով. Քոչարյանից նա վրեժ է լուծում այն բանի համար, որ 2008թ. ընտրություններից հետո հեռացող նախագահը թույլ չտվեց փողոցային ակցիաների վերաճում քաղաքացիական պատերազմի, իսկ Գրիգորյանից՝ այն բանի համար, որ վերջինս մարտի 1-ին փողոց դուրս չբերեց «Երկրապահի» զինված անդամներին։ Դրանով իսկ, հիշեցնեմ, գեներալը ժողովրդին փրկեց զանգվածային արյունահեղությունից և քաղաքացիական պատերազմից, որ ցանկանում էին սադրել Տեր-Պետրոսյանն ու իր շրջապատը։ Ինչո՞վ առիթ չէ վրեժի համար։
Ահա թե ինչ ասաց այդ առնչությամբ «Քաղաքացիական գիտակցություն» հասարակական կազմակերպության ղեկավար Նարեկ Սամսոնյանը. «Մանվել Գրիգորյանը «Մարտի 1»-ի գործով առանցքային վկա է։ Եվ իր ցուցմունքից հետո շատ հնարավոր էր, որ առաջին նախագահն ու ներկայիս վարչապետը, մեղմ ասած, անհարմար վիճակում հայտնվեին: Գուցե դրա համար են սպանում Մանվել Գրիգորյանին… »։ Բնականաբար, Գրիգորյանը գիտի, թե ինչու էր Լևոնը հրահրում իրեն ու Գագիկ Մելքոնյանին փողոց դուրս բերել «Երկրապահի» անդամներին։ 2008թ. փետրվարյան միտինգներից մեկի ամբիոնից Տեր-Պետրոսյանը սադրիչ հայտարարություն հնչեցրեց այն մասին, թե զինվորականների մեծամասնությունը պատրաստ է իր կողմն անցնել…
Եվ այնուամենայնիվ մարդկանց շատ ավելի հետաքրքիր է իմանալ, թե ինչ է իրենց սպասում տեսանելի հեռանկարում, մինչդեռ իշխանության գործողությունները չնչին առիթ անգամ չեն տալիս լավատեսության համար։ Մարդու իրավունքների պաշտպանության խորհրդարանական հանձնաժողովի նախագահ Նաիրա Զոհրաբյանի գնահատմամբ, հայ հասարակությունն առաջվա պես գտնվում է սաստիկ տուրբուլենտության վիճակում, նման պայմաններում երկիրը չի կարող ներդրումների ներհոսք և տնտեսական զարգացում ակնկալել։
Իշխանության տոտալ անգործունակության խորապատկերին, կողասրահներում արդեն սկսել են խոսել այն մասին, որ Փաշինյանը որպես ճարահատյալ միջոց կարող է գնալ կոալիցիոն կառավարության ձևավորման, որպեսզի կարգավորի տնտեսական իրավիճակը խորհրդարանական փոքրամասնության մասնակցությամբ։ Հարց. կցանկանա՞ն արդյոք ԲՀԿ-ն և «Լուսավոր Հայաստանը» Փաշինյանի հետ կիսել պատասխանատվությունը երկրի ապագայի համար։ Սկսել են խոսել նույնիսկ այն մասին, որ Փաշինյանը նոր կոալիցիոն կառավարության հետ համագործակցելու կարող է հրավիրել արտախորհրդարանական ուժերի ներկայացուցիչներին։ Սակայն դժվար թե կոալիցիան համադարման դառնա բոլոր դժբախտությունների դեմ. ամենայն հավանականությամբ, այդ գաղափարը պետք է դիտարկել սեփական իշխանությունը երկարաձգելու վարչապետի ցանկության համատեքստում, իբր՝ դեռ ոչ բոլոր ռեսուրսներն են սպառված…
ПОСЛЕДНИЕ ОТ АВТОРА
-
New2024-04-25 10:15Судья Жора Чичоян, выдавший санкцию на домашний арест и залог в 7 млн драмов для участника 44-дневной войны Самвела Варданяна, в свое время выдал санкцию на арест матери погибшего героя Гаянэ Мартиросян. Режим, напомню, обвинил ее в попытке похищения сына Пашиняна Ашота. Чичоян стал судьей 22 сентября 2022 г., а до этого был прокурором. Он приобрел известность, когда президент РА представил возражения в Высший судебный совет по поводу его назначения, но в ВСС позицию президента игнорировали. Дело в том, что за Жору вступились отец - прокурор Ширака Армен Чичоян и брат отца - судья ВСС Сергей Чичоян.
-
2024-04-24 09:57В ходе повторного визита Пашинян успокоил тавушцев, дескать, 4 деревни не будут сданы, а обмен территориями состоится в пользу тавушцев. Обман раскрылся почти сразу: когда на приграничные участки прибыли геодезисты и специалисты по разминированию, стало очевидно, что жители Тавуша могут разделить судьбу жителей Шурнуха, которые лишились своих домов в обход делимитации и каких-либо законных оснований!
-
2024-04-24 09:40"Армянский народ надо уничтожить в корне… Сейчас идет война, другого такого случая больше не будет", - дословно было произнесено в ходе секретного заседания высших чинов младотурецкого государства в 1915 г. 109-й годовщине предшествуют попытки правящей верхушки поставить под сомнение факт Геноцида в Западной Армении, специалисты считают, что инициатива исходит от Анкары, а это значит, что Геноцид продолжается в виде ревизии факта и попытки забвения. По мере приближения 109 годовщины становится очевиднее, что режим Пашиняна участвует в гибридной войне против армянского народа на стороне геноцидных государств!
-
2024-04-22 10:57"В день отставки Сержа Саргсяна, 23 апреля 2018 г., мы пошли к первому президенту и застали его в очень серьезном и даже мрачном расположении духа. Мы спросили: "Господин президент, весь народ ликует, почему вы в таком настроении?" Он сказал фразу, которая до сих пор не выходит у меня из головы, это был тот самый день, когда еще многие вещи не были ясны, например, станет ли Пашинян премьер-министром или нет? Левон Тер-Петросян сказал: "Послушайте, вы не понимаете, что сегодня я самый несчастный человек в Армении, потому что к власти идет тот, кто погубит Арцах и Армению!", - рассказал в январе 2024 г. зампредседателя АНК Левон Зурабян. Он признался, что тогда, после 23 апреля 2018 г., эти слова показались ему преувеличением, однако с позиции 2024 г. вынужден признать, что прогнозы Тер-Петросяна постепенно воплощаются в жизнь.
ПОСЛЕДНЕЕ ПО ТЕМЕ
-
2022-05-02 19:27Սերժ Սարգսյանի հրաժարականը վերջի՞նն էր Երևանը վերածվել է ոստիկանական մեծ բաժանմունքի. յուրաքանչյուր 100 մետրը մեկ անցորդները բախվում են ոստիկանների և քաղաքացիներին բաժանմունքներ տեղափոխելու համար նախատեսված միկրոավտոբուսների կուտակումների։ Այդ ավտոբուսներում մարդկանց ենթարկում են ծեծի ու նվաստացումների։ 2011թ.-ին Հայաստանի խորհրդարանն ընդունել է աշխարհի ամենաառաջադեմ (եվրոպացի փորձագետների գնահատմամբ) օրենքներից մեկը՝ հավաքների, հանրահավաքների և երթերի քաղաքացիների իրավունքի մասին: Օրենքում ամրագրված է նույնիսկ չարտոնված ակցիաներին ոստիկանության միջամտության արգելքը, եթե դրանք խաղաղ բնույթ են կրում։
-
ԿՅԱՆՔԻ ՏԵՐԵՐԸ, ԿԱՄ՝ ՄԱՅՐԱՔԱՂԱՔԱՅԻՆ ՄՈՆՈԼԻՏ. ՓԱՇԻՆՅԱՆԸ ՍԿՍԵԼ Է ՆԱԽԱՊԱՏՐԱՍՏՎԵԼ 2023-Ի ԸՆՏՐՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐԻՆ2022-03-31 17:36Փաշինյանը ձևավորում է իր սեփական օլիգարխիան՝ մայրաքաղաքի ընտրությունների հեռանկարով Հայտնի է, որ խոշոր գործարարներ Սամվել Ալեքսանյանը, Խաչատուր Սուքիասյանը և Գագիկ Ծառուկյանը վերահսկում են Երևանի վարչական խոշոր միավորները։
-
2022-03-16 18:14Ինչո՞ւ Տավուշի մարզպետը չի արձագանքում տեղի բնակիչների բողոքներին Եթե նախկին օմբուդսմեն Արման Թաթոյանը չահազանգեր, մայրաքաղաքի հասարակայնությունը դժվար թե իմանար, որ Սյունիքում կառուցվող նոր հիմնական ճանապարհի հատվածները, որը կոչված է դառնալու Կապան–Ճակատեն ճանապարհի այլընտրանքը, նույնպես լինելու են ադրբեջանցիների վերահսկողության տակ:
-
2022-02-22 21:00Պախարակում՝ առանց փաստարկների և ապացույցների Անդրանիկ Քոչարյանը, ոչ դես, ոչ դեն, հայտարարեց, որ քննիչ հանձնաժողովը 44-օրյա պատերազմի հանգամանքների ուսումնասիրությունը սկսելու է բանակցային ժառանգությունից, որպեսզի բացահայտի այն պատճառները, որոնք հնարավոր են դարձրել թուրք-ադրբեջանական ագրեսիան Արցախի Հանրապետության դեմ: Նրա խոսքերով, հանձնաժողովի աշխատանքը բոյկոտելու որոշումը ընդդիմադիր պատգամավորներին թելադրված է «երկու հոգու» կողմից։ 4 տարի անց վարչախումբն առաջվա պես շարժվում է Ռոբերտ Քոչարյանին և Սերժ Սարգսյանին համակարգված կերպով վարկաբեկելու ուղեգծով։