2019-06-26 19:34
Ара МЕЛИКСЕТЯН
ԻՍԿ ՀԻՄԱ ՍԵԶՈՆԱՅՆՈՒԹՅՈՒՆԸ ԳՈՐԾՈՆ ՉԷ՞
Այս տարի ԿԲ-ի դոլարային պաշարները հասել են 171 միլիոնի։ Ընդ որում երեք օրում ավելացել են 40 մլն դոլարով։ Դա նշանակում է, որ Հայաստանում փողեր են պտտվում, տնտեսության արյունատար անոթները մաքրվել են։ Այս մասին հայտարարեց Հայաստանի վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանը, ելույթ ունենալով Դիլիջանում անցկացվող «Իմ քայլը հանուն Տավուշի» ներդրումային համաժողովում, հաղորդում է News.am-ը։
ԲԱՅՑ ԱՆՀՆԱՐ Է ԼՌԵԼ. իհարկե, զուգահեռները մարդկային օրգանիզմի արյունատար համակարգի և երկրի տնտեսական համակարգում դոլարային շրջանառության միջև գեղեցիկ են հնչում և կրեատիվ տպավորություն թողնում։ Փակում ես աչքերդ, ականջներդ և պատկերացնում, թե ինչպես են դոլարները, խոզանակի պես, մաքրում Հայաստանի տնտեսությունը լուրջ խնդիրների և հարցերի «խոլեստերինից»։ Սակայն հետո աչքերդ ու ականջներդ այնուամենայնիվ բացում ես ու նկատում, մեղմ ասած, տարօրինակ, ոչ այնքան գեղեցիկ, տեղ-տեղ՝ բացահայտ տաղտկալի, տեղ-տեղ՝ բացահայտ տագնապահարույց երանգներ։
Եվ այսպես, ըստ վարչապետի վարկածի՝ հիմնված ԿԲ-ի տվյալների վրա, արժութային պահուստները հասել են 171 միլիոն դոլարի։ Կառավարության ղեկավարը, ցավոք, չնշեց հաշվարկի մեկնակետը, ուստի ծագում է միանգամայն բնական հարց. ի՞նչ նիշից են դրանք հասել 171 միլիոնի մակարդակի։ Պատասխանը փնտրում ենք հենց նույն ԿԲ-ի ավելի վաղ հրապարակած տվյալների մեջ և միանգամից տեսնում, որ ընթացիկ տարվա սկզբին Կենտրոնական բանկի արժութային պահուստները կազմել են մոտ 1,9 միլիարդ դոլար։ Եթե ներկայումս դրանք հասել են 171 միլիոնի, ապա դա ոչ այլ ինչ է, քան աղետալի անկում, կրճատում գրեթե 10 անգամ։ Այ այստեղ ցանկություն է առաջանում նորից փակել աչքերն ու ականջները…
Թեև աղոտ հույս է մնում, որ Փաշինյանը «ԿԲ-ի դոլարային պաշարներ» ձևակերպման տակ այնուամենայնիվ նկատի ուներ ինչ-որ այլ բան։ Կամ էլ, ինչն ավելի հավանական է, սխալմամբ նշել է ոչ այն թիվը, ճիշտ չի հաշվարկել զրոների քանակը, ակամա կրճատելով ներկայացված ցուցանիշը 10 անգամ։ Դե, ո՞ւմ հետ չի պատահում։ Սխալվեց մարդը։ Եվ ընդհանրապես մեր վարչապետը թվերի հետ չունի (և սա բնավ ոչ առաջին, ոչ միակ օրինակն է)։ Ճիշտ է, եթե հաշվի առնենք, որ կառավարության ղեկավարը ելույթ էր ունենում գործարար-համաժողովում, որտեղ հավաքվել էին հաշվել կարողացող մարդիկ, ապա սխալը, ուղիղն ասենք, բավական լուրջ է։
Թեպետ, շատ ավելի լուրջ սխալ է այն, որ վարչապետն ընդհանրապես սկսեց խաղարկել այդ ցուցանիշը, իր կարծիքով՝ դրական տնտեսական միտումների համատեքստում։ Նախ՝ այն պատճառով, որ արժութային պահուստների նույն այդ բավարար ծավալը բնավ չի նշանակում, թե այդ փողերը շրջանառվում են երկրի տնտեսության մեջ։ Դրանք պահուստներ են, որոնք, օրինակ, թույլ են տալիս ԿԲ-ին անհրաժեշտության դեպքում ինտերվենցիաներ իրականացնել արժութային շուկայում, խուսափել արժույթի պակասուրդից, դրանով իսկ ապահովելով կայունությունն այդ շուկայում։ Դա յուրօրինակ անվտանգության բարձիկ է հայկական դրամի համար, ապահովագրում վերջինիս փլուզումից՝ երկրում արժույթի ներհոսքի էական կրճատման դեպքում, ենթադրենք, արտահանման, տրանսֆերտների, օտարերկրյա ներդումների՝ երկիր մտնող արժույթի հիմնական աղբյուրների ծավալների անկման պատճառով։ Ուստիև, կրկնեմ, դրանք այն փողերը չեն, որոնց շրջանառությունն անմիջականորեն ազդում է երկրի տնտեսության մեջ «արյան շրջանառության» բարելավման վրա։ Այդ ազդեցությունը կարող է լինել միայն անուղղակի։ Եվ առավելևս «անհատական ջանքերի հաջողությունների» (ինչի մասին խոսում էր կառավարության ղեկավարը) կապակցումը ՀՀ ԿԲ արժութային պահուստների հետ, դժվար թե տեղին է։
Երկրորդ, այն, ինչը վարչապետը փորձում է ներկայացնել որպես նվաճում, իրականում այդպիսին չէ։ Արժութային պահուստների աճն ու կրճատումը, հենց նույն ԿԲ-ի հավաստմամբ, կապված են սեզոնային գործոնի հետ։ Այսպես, օրինակ, ընթացիկ տարվա սկզբին արձանագրվել է ԿԲ պահուստների ծավալների 11 տոկոսանոց անկում։ Մեկնաբանելով այդ իրավիճակը, ԿԲ մամլո քարտուղարը հայտարարեց. «Այդպիսի ֆինանսական շարժերը սեզոնային բնույթ են կրում։ Այդ սեզոնայնությունը արտահայտվում է և՛ տարեվերջին, և՛ տարեսկզբին։ Եթե մոնիտորինգ անենք անցած տարվա վիճակագրությունը, ապա կտեսնեք, որ այն ժամանակ էլ սկզբում արժութային պահուստները կրճատվել են, բայց հետո տարվա ընթացքում՝ զգալիորեն ավելացել»,-ասաց Հարություն Բերբերյանը «Sputnik Արմենիա»-ի հետ հարցազրույցում, հավելելով, որ հնարավոր են այդ թվերը շահարկելու, հասարակությանը մոլորության մեջ գցելու փորձեր, բայց փաստը մնում է փաստ։
Համաձայնեք, եթե արժութային պահուստների կրճատման վերաբերյալ բացասական գնահատականները՝ առանց հաշվի առնելու սեզոնային գործոնը, համարվում են թվերի շահարկում, ապա նույնպիսի շահարկում են նաև դրական գնահատականները։ Եթե նկատի առնենք նույն այդ սեզոնային գործոնը, ապա Նիկոլ Փաշինյանի ներկայացրած թվերը պարզապես, ինչպես ասում են, ոչ մի բանի մասին են… Եվ առավելևս՝ ոչ այն մասին, թե ի՜նչ հիանալի է, որ երկրի տնտեսության մեջ «փողեր են պտտվում», որ «արյունատար անոթները մաքրվել են»։
Այո, նման ձևակերպումները գուցե ոմանց համար կրեատիվ ու գեղեցիկ են հնչում, բայց ըստ էության դրանք չեն արտացոլում իրական պատկերը։ Քանի որ տնտեսության համար կարևոր է ոչ թե այն, որ պահուստային փողերը պարզապես պտտվում են, այլ այն, որ պտտվեն ներդրումային փողեր, որոնք ապահովում են արտադրության զարգացումը, զբաղվածության խնդիրների լուծումն ու տնտեսական աճը։
ПОСЛЕДНИЕ ОТ АВТОРА
-
2025-05-20 09:34Объем продукции, произведенной в первом квартале 2025 года в Армении в сферах сельского хозяйства, лесного хозяйства и рыбоводства, в текущих ценах составил 121 498.1 млн драмов, увеличившись по сравнению с аналогичным периодом 2024 года на 10%. Об этом сообщает Национальный статистический комитет республики, передает АРКА. Так, объем производства в сфере сельского хозяйства за отчетный период вырос на 10,5% и составил 97 469.9 млн драмов. При этом объем производства в сфере животноводства составил 74 631.0 млн драмов, увеличившись на 2,5% по сравнению с январем-мартом прошлого года, а в сфере растениеводства – 22 838.9 млн драмов при росте на 53,5%.
-
2025-05-17 10:15Министерство экономики Армении предлагает создать Фонд "Оператор текстильной отрасли", на который будут возложены функции оператора отрасли. Соответствующая инициатива размещена на едином портале правовых актов, передает АрмИнфо. Как говорится о пояснении к документу, текстильная промышленность является одним из приоритетных и ключевых секторов экономики, определенных правительством РА, который обеспечивает тысячи рабочих мест, особенно для женщин. Многие заводы и мастерские работают за пределами Еревана, в регионах, где это имеет большое значение в условиях высокого уровня безработицы. Текстильная продукция из Армении экспортируется в основном в Российскую Федерацию, страны ЕС и США. Расширение объемов экспорта способствует притоку иностранной валюты и улучшению платежного баланса Армении. Развитие текстильной отрасли также стимулирует местное производство сырья (например, хлопка, шерстяных изделий) и смежные отрасли: транспортировку, упаковку и маркетинг.
-
2025-05-09 09:41Объем внешнеторгового оборота Армении стремительно падает. За первый квартал этого года, по сравнению с аналогичным периодом 2024-го, он сократился более чем наполовину (на 56,2%). Согласно данным статистического комитета РА существенно сократился товарооборот со странами ЕАЭС. Спад составил 63%. С США товарооборот сократился на 21,6%, с Китаем – на 43,3%, с ОАЭ – на 78,8%. Со странами ЕС изменений объемов торговли практически нет.
-
2025-05-08 10:03В сравнении с январем-апрелем прошлого года налоговые поступления в государственный бюджет в январе-апреле 2025-го увеличились на 14,5% или 120 млрд драмов. Об этом написал на своей странице в «Facebook» премьер-министр Армении Никол Пашинян.«Выражаю благодарность всем гражданам, которые работают, создают результаты, выполняют свои налоговые обязательства в соответствии с законом, а также тем государственным служащим, работа которых способствует росту налоговых поступлений в государственный бюджет», - отметил Пашинян, передает NEWS.am.
ПОСЛЕДНЕЕ ПО ТЕМЕ
-
2019-09-18 07:202019 թվականի օգոստոսին 2015-ից ի վեր առաջին անգամ արձանագրվել է արտաքին պետական պարտքի նվազման միտում։ Այդ մասին ֆեյսբուքյան իր էջում գրել է Հայաստանի վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանը, հաղորդում է News.am-ը։
-
2019-08-12 17:24Վաղեմի հնարք կամ Ինչպե՞ս վերլուծել փաստերը, եթե դրանք չկան «Մեկ Հայաստան» կուսակցությունը վարչապետից պահանջել է հրապարակել 2014 թվականի գաղտնի փաստաթուղթը՝ Հայաստանում գործերի իրական վիճակի մասին։ Հակառակ դեպքում, ինչպես հայտարարել է Արթուր Ղազինյանը, իր կուսակցությունն այդ փաստաթղթի մասին Փաշինյանի պատմածը կհամարի հերթական սուտ։ «Լուսավոր Հայաստան» խմբակցության ղեկավար Էդմոն Մարուքյանը պաշտոնական հայտ է ներկայացրել կառավարությանը՝ փաստաթղթի պատճենն իրեն տրամադրելու խնդրանքով։
-
2019-08-06 07:58Այս երկու հաղորդագրությունները հայտնվեցին մեկ օր տարբերությամբ։ Սկզբում տնտեսագետ Թաթուլ ՄԱՆԱՍԵՐՅԱՆԸ պարբերականներից մեկին տված հարցազրույցում դժգոհեց, որ վարչապետը չի հետաքրքրվում փորձագիտական հանրության կարծիքով և նրան պետք չեն տնտեսագետ գիտնականների խորհուրդները։
-
2019-07-27 10:42Սուրեն Խաչատրյանը Հայաստան է վերադարձել 2016 թվականի հունիսին: Սուրենը ծնվել և մեծացել է Երևանում, բայց նրա ընտանիքը տեղափոխվել էր ԱՄՆ` ցանկանալով որդու համար ապահովել ավելի լավ ապագա: Ու քանի որ Սուրենի քույրը և մի քանի այլ ազգական արդեն իսկ բնակվում էին ԱՄՆ-ում, այդ քայլը քիչ թե շատ հիմնավորված էր: Սուրենի ընտանիքը հաստատվեց Կալիֆոռնիայի Սան Խոսե քաղաքում, որն ԱՄՆ տեղափոխվող հայերի համար այնքան էլ ստանդարտ ընտրություն չէր: Այս մասին հաղորդում է Ամերիաբանկի մամուլի ծառայությունը։