2019-08-31 22:32
Ара МЕЛИКСЕТЯН
ԹՎԱԲԱՆՈՒԹՅՈՒՆ՝ ՈՉ ՄԻՋԱԿ ՈՒՂԵՂՆԵՐԻ ՀԱՄԱՐ
Արդեն երկար ժամանակ կառավարությունն իր տարբեր ներկայացուցիչների շուրթերով նախանձելի մշտակայությամբ զեկուցում է զբոսաշրջության ոլորտում երկրի հաջողությունների մասին։ Անարդարացի կլիներ չընդունել, որ ի տարբերություն մի շարք այլ ոգևորիչ «զեկույցների», տուրիզմին վերաբերողները մերկախոս չեն, հաստատված են վիճակագրական տվյալներով։ Իսկ եթե շրջես մայրաքաղաքի փողոցներում, դեմառդեմ հանդիպես զբոսաշրջիկների ամբոխների, ապա ներկայացվող թվային ցուցանիշների վերաբերյալ կասկածների առիթ չի մնա։
Բայց, նույնիսկ դրանով հանդերձ, գործադիր իշխանությունն իր մեկնաբանություններով հաջողացնում է ամեն ինչ փչացնել, հասարակայնությանը հրամցնելով մաթեմատիկական անլուծելի խնդիրներ։ Ամենայն հավանականությամբ, դա միջակ ուղեղների համար չէ, բայց այդուհանդերձ կցանկանայինք հասկանալ, օրինակ, թե ինչպես կարող է 880 դոլարը հավասարվել 1400 դոլարի։ Պարզվում է, որ դա հնարավոր է։
Վերջերս կառավարության նիստում ՀՀ ԿԲ ղեկավարը հաղորդեց, որ 2019 թվականի առաջին կիսամյակում Հայաստան այցելած զբոսաշրջիկների թիվը 85 հազարով ավելին է եղել, քան անցած տարվա նույն ժամանակահատվածում։ Եվ նրանք 120 միլիոն դոլար ավելի են ծախսել, քան 2018-ի առաջին կիսամյակում։ Նա հաղորդեց նաև այն մասին, որ 2013 թվականին անցկացվել է հետազոտություն, որի արդյունքները ցույց են տվել, թե որքան էր ծախսում Հայաստանում յուրաքանչյուր զբոսաշրջիկն այն ժամանակ։ Այդ թիվը կազմել էր միջինը 730 դոլար, իսկ այ ներկայիս հետազոտությունները ցույց են տալիս, որ յուրաքանչյուր զբոսաշրջիկ ծախսում է 880 դոլար։
Ամեն ինչ կարծես թե համոզիչ է, կա թերևս միայն մեկ անհամապատասխանություն։ Եթե 85 հազար հավելյալ զբոսաշրջիկները ծախսել են 120 միլիոն հավելյալ դոլարներ, ապա ստացվում է, որ նրանցից յուրաքանչյուրը Հայաստանում թողել է միջին հաշվարկով 1400 դոլար։ Մինչդեռ հետազոտությունները ցույց են տալիս 880 դոլար։ Այդ ինչպե՞ս պետք է կլորացնես թվերը, որ հավասարություն ստանաս 880-ի և 1400-ի միջև…
Այնինչ այդ ցուցանիշն առավել քանկարևոր է։ Ինչո՞ւ։ Այս հարցի պատասխանը թողնենք վերջում։ Իսկ առայժմ… Մի քիչ թվեր, պաշտոնյաների հնչեցրած մի քիչ խոսքեր և մի քիչ տրամաբանություն։
Օրերս էկոնոմիկայի նախարար Տիգրան Խաչատրյանը դիվանագիտական կորպուսի ներկայացուցիչների հետ հանդիպման ընթացքում հաղորդեց, որ Հայաստան կատարած զբոսաշրջային այցելություններից ստացվող ամենամյա եկամուտը կազմում է 1 միլիարդ 200 միլիոն դոլար, որի 45%-ը՝ ռուսաստանցի զբոսաշրջիկների հաշվին։ Դա նշանակում է, որ ռուսաստանցի զբոսաշրջիկները Հայաստանում ծախսում են տարեկան մոտ 540 միլիոն դոլար։ Եթե հաշվի առնենք, որ անցած տարի Հայաստան այցելել է 525 հազար զբոսաշրջիկ, ապա ստացվում է՝ միջինը 1028 դոլար։ Սա, նկատենք, ավելին է քան հետազոտությունների արդյունքում ստացած այն 880 դոլարը, ինչը, ասենք ուղղակի, տարօրինակ է։
Բայց հարցը նույնիսկ դա չէ։ Հարցն այն է, որ նույն ռուսաստանցի զբոսաշրջիկները, օրինակ՝ Թուրքիայում, նախընտրելով «ամբողջը ներառված է» ձևաչափը, ծախսում են միջինը 485 դոլար։ Իսկ ընդհանրապես զբոսաշրջության առումով, պետք է ընդունել, շատ զարգացած Թուրքիայում օտարերկրյա յուրաքանչյուր զբոսաշրջիկ թողնում է միջինը 630 դոլար։ Այս թվերի խորապատկերին, անկեղծ ասած, տրամաբանությունը դիմադրում է հավատալ այն բանին, թե Ռուսաստանից եկած հյուրերը նախընտրում են գրեթե երկու անգամ ավելի մեծ գումար ծախսել Հայաստանում, քան ծովափնյա էժան հանգստավայրեր ունեցող Թուրքիայում։
Տրամաբանությունը ստիպում է մեծապես կասկածել նաև նրանում, թե վերջին 5 տարիներին Հայաստանում զբոսաշրջիկի ծախսերի միջին ցուցանիշն ավելացել է։ Հիշեցնեմ վերը նշված հետազոտությունը. 2013 թվականին միջին վիճակագրական զբոսաշրջիկը մեզ մոտ թողնում էր 730 դոլար։ Իսկ այժմ՝ 880 (ԿԲ-ի վարկածներից մեկով), 1400՝ ԿԲ-ի այլ վարկածով, և 1028 դոլար թողնում է ռուսաստանցի զբոսաշրջիկը՝ Էկոնոմիկայի նախարարության վարկածով։ Այստեղ պետք է ուշադրության առնել նաև այն, որ վերջին տարիներին երկրում հայտնվել են էկոնոմ կարգի բազմաթիվ նոր հյուրանոցներ, «հոսթելներ», լայն տարածում են ստացել բնակարանների վարձակալումը զբոսաշրջիկների կողմից և էժան հյուրատները։ Ըստ էության, հաշվի առնելով այս և մի շարք այլ համանման գործոնները, Հայաստանում զբոսաշրջությունը արտասահմանցիների համար պետք է էժանանար։ Մինչդեռ դա, ինչպես պնդում են պաշտոնյաները, չգիտես ինչու թանկանում է։ Այս ֆենոմենի ըմբռնումը նույնպես, ըստ երևույթին, միջակ ուղեղների համար չէ։
Այժմ՝ Հայաստանում օտարերկրյա զբոսաշրջիկների ծախսերի ցուցանիշները իրապես հաշվարկելու կարևորության մասին։ Մեկ ամիս առաջ, ոգևորվելով տուրիստական աճի ցուցանիշներց, վարչապետը բարի լուր հաղորդեց համաքաղաքացիներին. ընթացիկ տարվա առաջին կիսամյակում օտարերկրյա զբոսաշրջիկները Հայաստանում թողել են 120 միլիոն դոլարով ավելի, քան անցած տարվա նույն ժամանակահատվածում։ Եվ հավելեց. «Հայաստանի Հանրապետության յուրաքանչյուր քաղաքացի կարող է այս գումարից իր բաժինը ունենալու հայտ ներկայացնել»։ Ահա ուրեմն, կցանկանայինք իմանալ այդ բաժնի կոնկրետ չափը։ Հենց թեկուզ շահախնդիր նկատառումներով։
ПОСЛЕДНИЕ ОТ АВТОРА
-
2025-07-19 10:06Премьер-министр Армении Никол Пашинян заявил на пресс-конференции в среду, что через 20 лет видит страну в составе Европейского союза, передает Sputnik Армения. По его словам, Армения стремится к членству в ЕС и ведет работу в этом направлении. "Мы с европейскими партнерами зафиксировали, что это непростой процесс, который требует согласия всех стран-членов. Кроме того, государство должно соответствовать критериям ЕС", - отметил Пашинян. Он подчеркнул, что в Армении реализуются реформы, направленные на соответствие этим требованиям. "Есть два сценария: страна станет членом ЕС или нет. Но даже в случае отказа Армения достигнет уровня европейских стандартов", – добавил премьер.
-
2025-07-18 09:35Министр экономики Армении Геворг Папоян сообщил об отправке в Россию очередной партии армянского коньяка, передает АРКА. «В период 1-14 июля российско-грузинскую границу пересекли и на территорию России въехали 103 грузовика, груженых бутилированным коньяком из Армении», - написал он в своем ФБ.
-
2025-07-16 11:28В рамках стратегии «Global Gateway» ожидается, что инвестиции ЕС в Армению достигнут 2,5 млрд евро, что будет способствовать инклюзивному росту и развитию связей, говорится в совместном заявлении по итогам трёхсторонней встречи премьер-министра РА Никола Пашиняна, председателя Европейского совета Антониу Кошты и председателя Еврокомисси Урсулы фон дер Ляйен, передает АРКА.
-
2025-07-11 09:48Правительство Армении на заседании в четверг одобрило предложение о подписании кредитного соглашения с Международным банком реконструкции и развития (МБРР, структура ВБ) по программе «Туризм и региональная инфраструктура Армении» на 120,5 млн евро, передает АРКА. Как заявил замминистра экономики Армении Арман Ходжоян, программа нацелена на поддержку семи отдельных туристических кластеров из 20-ти в общинах Арени, Дилижан, Двин, Гюмри, Джермук, Горис и Ехегис с целью стимулирования винного, оздоровительного, приключенческого, культурно-образовательного туризма, а также экотуризма в различных областях Армении. Он сообщил, что общая стоимость программы, которая будет реализована до конца 2030 года, составляет 120,5 млн евро, из которых 24,1 млн софинансирует правительство.
ПОСЛЕДНЕЕ ПО ТЕМЕ
-
2022-02-16 19:49Գերակա ոլորտները հետադիմում են Մեկ տարի առաջ հերթական նիստում Հայաստանի կառավարությունը հաստատեց երկրի տնտեսության վերականգնման ծրագիրը՝ մինչև 2024 թվական վերջնաժամկետով: Այդ ծրագրի և դրա հիմնական առաջնահերթությունների մասին ժամանակին շատ է խոսվել ու գրվել։
-
2021-12-24 08:59Իշխանության գալու առաջին իսկ օրվանից Փաշինյանը սկսեց նպատակաուղղված ոչնչացնել ենթակառուցվածքները, պետական կառավարման համակարգերը, այդ թվում՝ տնտեսական։ Իսկ այսօր կառավարությունն ու մենք բոլորս քաղում ենք նման անհեռատես, եթե ավելի կոպիտ չասենք, որոշման պտուղները…
-
2021-05-07 17:05Իշխանավարման 3 տարիների արդյունքում Փաշինյանի թիմը ցույց տալու ոչինչ չունի Ի՞նչ բան է առհասարակ տնտեսությունը: Դա, ներեցեք ծեծված բնորոշման համար, երկրում ամեն օր արտադրվող բոլոր ապրանքների և ծառայությունների ամբողջությունն է։ Մեր երկրի տնտեսությունը բացառություն չէ։ Եվ ի՞նչ ունենք այսօր։
-
2021-05-05 18:22Զբոսաշրջիկների հոսքը դեպի Հայաստան 2021 թվականին կլինի 2019 թվականի ցուցանիշների մոտ 25-30%-ի մակարդակում։ Ինչպես հայտարարեց Հայաստանի Կենտրոնական բանկի նախագահ Մարտին ԳԱԼՍՏՅԱՆԸ, այդ մասին են վկայում կարգավորիչի կողմից վերջերս անցկացված ուսումնասիրություններն ու հարցումները, հաղորդում է ԱՌԿԱ-ն: «Կարծում ենք, որ 2021 թվականի համար դա վատ ցուցանիշ չէ, սակայն պետք է ջանքեր ներդնել, որ պատվաստումները տեղի ունենան (կորոնավիրուսի դեմ): Այս պահին կարող է չենք հասկանում պահի լրջությունը, սակայն ազգային իմունիտետ ձեռք բերելու խնդիրը կրիտիկական է լինելու 2021 թվականի վերջին, 2022 թվականին և հետագայում երկրի ընդհանուր զարգացման տեսանկյունից»,- ասաց նա երեքշաբթի օրը տեղի ունեցած մամլո ասուլիսում: