ԿՈՏՐԵԼՈՎ ՏՆՏԵՍՈՒԹՅԱՆ ԻՄՈՒՆԻՏԵՏԸ

Հայաստանում էլեկտրաէներգիայի գինը 2021 թվականի փետրվարից կարող է աճել 10%-ով։ Հայաստանի էլեկտրացանցերի տնօրինությանը այդպիսի առաջարկ է ներկայացրել հանրապետության Հանրային ծառայությունները կարգավորող հանձնաժողովը, հաղորդում է Sputnik Արմենիան:

Ինչպես նշում է հանձնաժողովը, էներգետիկ համակարգում առաջացել է ֆինանսական ճեղքվածք, և այն լրացնելու համար հանձնաժողովը ուսումնասիրել է բոլոր էլեկտրակայանների, ինչպես նաև «Բարձրավոլտ էլեկտրացանցերի» և «Հայաստանի էլեկտրացանցերի» սակագները:

Հանձնաժողովը հանգել է այն եզրակացության, որ էլեկտրաէներգիայի սակագինը պետք է բարձրացնել 1 կՎտժ-ի համար միջինը 2,27 դրամով (ներառյալ ԱԱՀ-ն): Որպեսզի քաղաքացիների վրա լրացուցիչ բեռ չընկնի, ամսական մինչև 400 կՎտ սպառում ունեցող տնային տնտեսությունների համար սակագինը կմնա անփոփոխ, իսկ բիզնեսի համար այն կբարձրանա մեկ կՎտ ժամի դիմաց 3 դրամով կամ մոտ 10%-ով:

ԲԱՅՑ ԱՆՀՆԱՐ Է ԼՌԵԼ. ոչ, այդ մարդիկ այնուամենայնիվ անուղղելի են։ Ըստ երևույթին, պոպուլիզմը պարզապես նրանց արյան մեջ է։ Այլապես անբացատրելի է այն փաստը, որ ՀԾԿՀ-ի կողմից սակագնային որոշումներ կայացնելիս առաջնային է մնում քաղաքացիներին լրացուցիչ ֆինանսական ծանրաբեռնումից պաշտպանելու պատրանքի ստեղծումը։ Իրականում ակներև է մարդկանց աչքին թոզ փչելու և բնակչության շահերի մասին պաշտոնյաների առասպելական հոգատարության պիար իրականացնելու հերթական փորձը։ Եվ ամենակարևորը՝ հերթական անգամ խաբելու նրան (բնակչությանը)։

Տարրական բան է. խոշոր սպառողների համար էլեկտրաէներգիայի սակագնի թանկացումը ակնթարթորեն կխթանի գների հերթական տոտալ աճ սպառողական շուկաներում։ Պարզ է, որ գների նման աճի հարուցած լրացուցիչ ֆինանսական ծանրաբեռնումը շատ ավելի ցավոտ կլինի, քան կարող էր լինել էլեկտրաէներգիայի սակագինը 10%-ով բարձրացնելու դեպքում։ Կոպիտ ասած, եթե, ասենք, բնակչության համար 2.25 դրամով թանկանալու դեպքում միջին վիճակագրական ընտանիքը ստիպված կլիներ ամսական վճարել 500 - 800 դրամով ավելի, ապա սպառողական գների աճի պարագայում ամսական ծախսերը կավելանան հազարավոր դրամներով։ Այնպես որ ՀԾԿՀ-ն պարզապես բլեֆ է անում՝ ասելով, թե հոգ է տանում քաղաքացիների շահերի մասին, փորձում չծանրացնել նրանց ֆինանսական բեռը։

Բայց հարցը նույնիսկ դա չէ։ Բանն այն է, որ հերթական անգամ երկրի տնտեսությունը զոհաբերվում է, մի կողմից՝ իշխանության վարկանիշը փրկելուն (չնայած դա արդեն անհնար է փրկել), մյուս կողմից... Ահա այստեղ կանգ առնենք և ուշադրություն դարձնենք վերջին ամսվա ամենակարևոր տնտեսական իրադարձությանը։ Նոյեմբերի վերջին էկոնոմիկայի նոր նախարարը բառացիորեն ապշեցրեց հասարակայնությանը Թուրքիայի և Ադրբեջանի հետ առևտրատնտեսական համագործակցության հեռանկարների վերաբերյալ իր տեսակետներով։ Հիշեցնեմ, որ նա ասաց դա նոյեմբերի 9-ի խայտառակ, կապիտուլյանտային հայտարարությունն արդարացնող ճառում։ Ահա ուրեմն, անդրադառնալով տարածաշրջանում տրանսպորտային հաղորդակցությունների ապաշրջափակման մասին կետին (հայտարարության), Քերոբյանը հայտարարեց. «Տնտեսության համար բաց սահմանները շատ լավ են, քանի որ մրցակցության արդյունքում ավելի լավ ապրանքներ են ստեղծվում, այսինքն՝ մեր տնտեսությունը կարող ենք դարձնել աշխարհի մակարդակին հավասար։ Այսինքն, եթե մեզ մոտ էժան և որակյալ ապրանքներ են ներմուծվում, ապա մեր տեղական արտադրողը ստիպված է ավելի լավը դառնալ»։ Իսկ ինչպե՞ս պիտի տեղական արտադրողն «ավելի լավը դառնա», եթե երկրում սակագնային քաղաքականությունը բացահայտ աշխատում է նրա դեմ։ Նկատենք, խոսքը բնավ միայն «էլեկտրական» սակագների մասին չէ։

Նույն սկզբունքով (թանկացում միայն խոշոր սպառողների համար) մի քանի ամիս առաջ բարձրացվեց գազի սակագինը։ Այսպիսով, միանգամայն ակնհայտ է, որ մի կողմից՝ Հայաստանի տնտեսության մեջ ուղեգիծ է վերցված դեպի տեղական արտադրողի մրցունակության նվազեցում, մյուս կողմից՝ ուղեգիծ դեպի մեզ համար թշնամական երկրների հետ առևտրատնտեսական համագործակցության զարգացում ու խորացում։ Ըստ էության, մեր պաշտոնյաները աշխատում են մեր իսկ շուկաների դեմ զավթողականության (հիմնականում՝ թուրքական) ընդլայնման օգտին։ Մենք շարունակում ենք մեր բացահայտ ագրեսիվ թշնամիներին զիջել մերթ մեր տարածքները, մերթ շուկաները։ Ընդ որում, ընդգծենք, այլասերված սակագնային քաղաքականությամբ թուլացնում ենք սեփական հնարավոր մրցակցային դիմադրողականությունը։

Շատ նման է այն ամենին, ինչ տեղի ունեցավ պատերազմում։ Եվ ինչպես որ պատերազմն ավարտվեց լիակատար կապիտուլյացիայով, այնպես էլ թշնամու հետ առևտրատնտեսական համագործակցության հեռանկարներն ակնհայտորեն նույն ավարտը կունենան։ Ինչպես որ պատերազմի ժամանակ հայ մարտիկներին խոչընդոտել են հենց Հայաստանի ղեկավարները, այնպես էլ տնտեսության մեջ է միտումնավոր կերպով արվում նույնը. կոտրվում նրա (տնտեսության) իմունիտետը…