Շրջափակման ենթարկված Արցախում մեր ազգի զավակները սովամահ լինելու ամիջական վտանգի ենթակա են: Այս մասին օգոստոսի 12-ին, Սուրբ Աստվածածնի վանքի ուխտի պատարագից հետո իր ելույթում ասաց Մեծի Տանն Կիլիկիո կաթողիկոս Արամ Ա-ն՝ նշելով, որ իր հայրապետական պատգամը ուղղված է 5 հասցեներով:
ԵԱՀԿ գործող նախագահ, Հյուսիսային Մակեդոնիայի Հանրապետության արտգործնախարար Բուժար Օսմանին երկու առանձին հեռախոսազրույց է ունեցել Հայաստանի և Ադրբեջանի ԱԳ նախարարներ Արարատ Միրզոյանի և Ջեյհուն Բայրամովի հետ, տեղեկացվում է ԵԱՀԿ կայքում, հաղորդում է ԱՌԿԱ-ն:
Հայտնի ցեղասպանագետները բաց նամակ են ներկայացրել ՄԱԿ-ին Լեռնային Ղարաբաղի Հանրապետությունում ցեղասպանության հնարավորության վերաբերյալ։ «Արմենպրես»-ի հաղորդմամբ՝ նամակը տարածել է Հայոց ցեղասպանության թանգարան-ինստիտուտը։ Նամակի հայերեն տարբերակը ներկայացվում է ստորև․
Հայաստանում և հայկական աշխարհում չկա ավելի չարչրկված իրավական ակտ, քան 1920 թ. օգոստոսի 10-ին ստորագրված Սևրի պայմանագիրը։ Հայության մի զգալի հատվածի մոտ Սևրը ամեն լավի խորհրդանիշն է՝ հայկական երազանքի յուրատեսակ ամփոփումը։ Միաժամանակ Սևրի պայմանագրի շուրջ տասնամյակներով ստեղծված գերակա պատումներն ու խոսույթը ամրագրել են հայկական քաղաքագիտական մտքում հետևյալ խեղված կարծրատիպը․ եթե իրավաբանորեն ամրագրվի որևէ նոր վիճակ, ապա այն անխախտ կլինի և հարատև։
Ամերիկյան Washington Post պարբերականն անդրադարձել է Միջազգային քրեական դատարանի առաջին գլխավոր դատախազ, Հարվարդի և Եյլի համալսարանների դասախոս Լուիս Մորենո Օքամփոյի հոդվածին, որում նա զգուշացնում է, որ Ադրբեջանը ցեղասպանություն է նախապատրաստում Լեռնային Ղարաբաղի էթնիկ հայերի նկատմամբ և ՄԱԿ-ի Անվտանգության խորհրդին կոչ էր արել այս հարցը միջազգային հարթակներում քննարկման առարկա դարձնել։
Փաշինյանի մտերիմ և նրա կողմից հատուկ հանձնարարություններով դեսպանի կոչման արժանացած Էդմոն Մարուքյանը X սոցիալական ցանցում (նախկին Twitter) գրել է, որ Միջազգային քրեական դատարանի (ՄՔԴ) նախկին դատախազ Լուիս Մորենո Օկամպոյի զեկույցը, որը հրապարակվել է, հիշեցնենք, օգոստոսի 7-ին Նյու Յորքում, կարող է հիմք դառնալ Ադրբեջանի ղեկավարությանը մեղադրանք ներկայացնելու համար։ Սա այն բացառիկ դեպքն է, երբ Նիկոլի հաճկատարի հետ կարելի է համաձայնել։ Բայց այստեղ անխուսափելիորեն հարց է առաջանում. ո՞վ պետք է ստանձնի և համակարգի այդ աշխատանքը, եթե ոչ Հայաստանի կառավարությունը։ Եվ մի՞թե դեսպանը կարծում է, թե իր ղեկավարն ունակ է դրան։
ԱՄՆ Պետդեպարտամենտի մամլո քարտուղար Մեթյու Միլլերը ճեպազրույցում մեկնաբանել է ՌԴ ԱԳՆ այն հայտարարությունը, որ Երևանի և Բաքվի միջև հապճեպ պատրաստված խաղաղության համաձայնագիրը կայուն խաղաղություն չի բերի տարածաշրջանին և նույնիսկ կարող է հող ստեղծել նոր բախումների համար:
ՄԱԿ-ի փորձագետների խումբը մտահոգություն է հայտնել Լեռնային Ղարաբաղում տիրող իրավիճակի կապակցությամբ՝ Ադրբեջանի կողմից Լաչինի միջանցքի շարունակական շրջափակման պատճառով։ Նրանք ընդգծել են, որ շրջափակումը, որը 2022 թվականի դեկտեմբերից փակ է պահում Լեռնային Ղարաբաղը Հայաստանին կապող միակ ճանապարհը, պատճառ է դարձել բնակչության «սննդի, դեղորայքի և հիգիենայի միջոցների խիստ պակասի, ազդել է բժշկական և կրթական հաստատությունների աշխատանքի վրա և վտանգի տակ դրել բնակիչների, հատկապես երեխաների, հաշմանդամների, տարեցների, հղիների և հիվանդների կյանքը»,- գրում է Forbes-ը։
Իրավապաշտպաններն իրենց դիրքորոշումը արտահայտել են, հերթը միջազգային հարթակում քաղաքական որոշումներ կայացնողներինն է՝ ապացուցելու, որ թույլ չեն տա Ադրբեջանի հանցավոր իշխանություններին կասկածի տակ դնել միջազգային բարձր հեղինակություն ունեցող իրավապաշտպան և մարդասիրական կառույցների հեղինակությունը։ Այս մասին հայտարարություն է տարածել ԱՀ ՄԻՊ Գեղամ Ստեփանյանը:
Ադրբեջանի անվտանգության ուժերի կողմից Լաչինի միջանցքի շրջափակումը ցեղասպանություն է Լեռնային Ղարաբաղի հայերի նկատմամբ։ Այս հայտարարությունն արել է Միջազգային քրեական դատարանի նախկին դատախազ Լուիս Մորենո Օկամպոն ԼՂ–ի շուրջ ստեղծված իրավիճակի մասին իր զեկույցում։