2019-06-06 13:59
Ашот АРАМЯН
ՀԱՅԱՍՏԱՆ-ԻՐԱՆ. ՄԱՄԵԴՅԱՐՈՎԻ ՊԱՏԳԱՄՆԵՐՈ՞Վ
Իրանի շուրջ ծավալվող գործընթացները մեր իշխանությունների բացարձակ անգործության պայմաններում Հայաստանին սպառնում են նոր կրիտիկական փորձություններով։ Իրանագետներն անդադար կոչ են անում Փաշինյանի կառավարությանը մտահոգվել վերջապես մեզ համար ռազմավարական այդ հարևան երկրի՝ դեպի արտաքին աշխարհ Հայաստանի ցամաքային ընդամենը երկու ելքերից մեկի հետ հարաբերություններով։
Այսպես, ԵՊՀ իրանագիտության ամբիոնի վարիչ Վարդան Ոսկանյանը օրերս ընդգծեց, որ Վրաստանից հետո դեպի արտաքին աշխարհ մեր երկրորդ դարպասի հարցում հայկական իշխանությունների պասիվությունն ու անգործությունը Հայաստանի վրա կարող են անդրադառնալ լուրջ ապակայունացմամբ։ Մինչդեռ, նրա խոսքերով, «մենք վերջին շրջանում մշտապես կենտրոնացած ենք Հայաստանի ներսում ընթացող գործընթացների վրա, որոնց մի մասը, չեմ կարծում, որ այդքան կարևոր են»…
Ավարտին է մոտենում Իրանի հետ ԵԱՏՄ ժամանակավոր համաձայնագրի վավերացման ժամկետը, որն ուղղված է ազատ առևտրի գոտու (ԱԱԳ) ձևավորման, ինչից մեծապես կշահի նաև Հայաստանը։ Բայց ինչն է զարմանալի. այդ խորապատկերին բուն Հայաստանում ձայներ են հնչում… պատժամիջոցների տակ գտնվող Իրանի հետ հարաբերությունները սահմանափակելու անհրաժեշտության մասին։ Կրկնենք. դրանք հնչում են իշխանությունների լիակատար թողտվությամբ, որոնք արդեն առկա երկու փակ սահմանների պայմաններում ջայլամի կեցվածք են ընդունել, փոխանակ ակտիվ, այդ թվում նաև դիվանագիտական աշխատանք վարեն հնարավոր սպառնալիքների չեզոքացման ուղղությամբ, հնարավոր բոլոր միջազգային հարթակներում պարզաբանեն մեր օտարերկրյա գործընկերներին այն աշխարհաքաղաքական ու աշխարհատնտեսական իրավիճակի էությունը, որում հայտնվել է Հայաստանը։
Այս պայմաններում, պարզ երկնքում որոտացող ամպրոպի պես, հնչեց հայկական «Ինեկոբանկի» հայտարարությունը, որն արդեն ուղղակիորեն կոչ արեց իր հաճախորդներին ձեռնպահ մնալ իրանական ընկերությունների հետ գործարքներից։ Ընդ որում այս հայտարարությունը հնչեց Ադրբեջանի ԱԳ նախարար Մամեդյարովի չարագուշակ մարգարեությունից մի քանի օր անց. այն առնչությամբ, որ ունենալով արդեն երկու փակ սահման, Հայաստանը շուտով կբախվի նաև երրորդին, նկատի ունենալով Իրանի հետ սահմանը։ Իսկ մեր բարձրաստիճան պաշտոնատար անձինք և չինովնիկները, գործնական քայլեր ձեռնարկելու փոխարեն, շարունակում են օդ ցնցել «Հայաստանը Իրանի համար դուռ է դեպի եվրասիական շուկա», «հանդես է գալիս որպես կամուրջ Իրանի և ԵԱՏՄ-ի, ԱՄՆ-ի ու ԵՄ-ի միջև» ոգով տեսական թեզիսներով։
Ուրեմն ի՞նչ է ստացվում։ Վերոնշյալ հայկական բանկը, որը, իմիջիայլոց, լավ համբավ ունի, նախազգուշացնում է հայկական ընկերություններին, որոնք օգտվում են իրանական բեռնափոխադրողների ծառայություններից կամ իրանական տարածքից՝ մեր երկիր ապրանքներ ներկրելու համար, որ նրանք ենթարկվում են իրենց բանկային հաշիվների սառեցման և/կամ Իրանի դեմ այդ գծով գործող ամերիկյան պատժամիջոցների հետևանքով գործարքների ձախողման սպառնալիքի։ Իսկ դա նշանակում է ոչ այլ ինչ, քան Իրանի հետ սահմանի ինքնուրույն փակում։ Դրանից էլ հեշտ բա՞ն։
Ընդ որում հայտնի է, որ հենց նույն Եվրամիության երկրները զբաղված են համապատասխան ֆինանսական սխեմաների և մեխանիզմների մշակումով՝ Իրանի հետ առևտրում ԱՄՆ-ի պատժամիջոցները շրջանցելու համար։ Ուրեմն ինչո՞ւ չմտածել պատժամիջոցային սպառնալիքների չեզոքացման համար համանման միջոցներ կիրառելու մասին։ Մինչդեռ մենք, հակառակը, ունենալով արդեն փակ ճանապարհներ արևմուտքից ու արևելքից, պարզապես բթամտորեն շարժվում ենք երրորդ երկրների թելադրանքով, ինչի արդյունքում ինքներս մեզ կարգելափակենք նաև հարավից, արտաքին աշխարհի հետ կապի համար թողնելով միայն հյուսիսային նեղլիկ պարանոցը Վրաստանի միջով, որը… դե, ինքներդ էլ գիտեք։
Եվ հազարապատիկ իրավացի են բազմաթիվ ձայները, որոնք կոչ են անում Հայաստանի իշխանությանը վերջապես մտահոգվել խնդրով և առնվազն քննարկումներ նախաձեռնել ֆինանսական շրջանակների ներկայացուցիչների հետ, մշակել ռիսկերի չեզոքացման ինչ-որ մեխանիզմներ, այլ ոչ թե անմտորեն շարժվել հարևան երկրի հետ առևտրատնտեսական ամեն տեսակի հարաբերությունների խզման ճանապարհով։ Մի՞թե դա անհասկանալի է։ Դրա փոխարեն լսում ես խորհրդարանում ընթացող քննարկումները և ապշում, երբ Հայաստանի սահմաններին ստեղծված լարված պայմաններում այնտեղ անվրդով քննարկում են, թե ինչպես օրենքի մեջ գրի առնեն, օրինակ, տարիքային սահմանափակումների անթույլատրելիությունը աշխատանքի ընդունելիս։ Կարելի է կարծել, թե գործատուն աշխատանքի ընդունելիս առաջնորդվելու է ամրագրված դրույթով, այլ ոչ թե ընկերության/կազմակերպության իրական պահանջմունքներով և անձնական նախապատվություններով։
Մինչդեռ Իրանի հետ այսօր աշխատող ձեռներեցները լրջորեն մտահոգված են սահմանի վրա ստեղծված իրավիճակով և սաստիկ անհանգստացած։ Ճիշտ ժամանակն է, որ կառավարությունը չեզոքացնի հայկական առևտրային բանկի անհեռատես կոչը, հստակ ազդանշանելով Իրանի հետ հարաբերությունների մակարդակը պահպանելու վճռականության մասին։ Այլապես «փակ դռների» և «քանդված կամուրջների» պայմաններում աշխատանքի ընդունման տարիքային սահմանափակումների հարցն ընդհանրապես կկորցնի արդիականությունը։ Հենց թեկուզ նույն այդ աշխատատեղերի բացակայության պատճառով…
ПОСЛЕДНИЕ ОТ АВТОРА
-
2025-06-02 09:25Среди безнадежных должников - сотрудники МО, СНБ, Минюста и… беременные Правительство Армении не умеет строить школы (и вообще строить), не умеет считать ВВП (и вообще считать) и т.д. Это не наша субъективная оценка, а признания самого Пашиняна, недавно в пылу мазохизма прямо обозвавшего себя и свое правительство неучами и второгодниками. А чтобы как-то оправдать крайнюю некомпетентность власти, он запустил в оборот «крылатую фразу» о том, что всякая реформа должна встретиться с проблемой, чтобы в правительстве поняли, в чем ошибка. И теперь после отмашки Пашиняна донельзя креативные проектировщики реформ действуют свободно и с размахом, не зацикливаясь на мелочах и деталях – мол, все просчеты и ошибки должно непременно выявить столкновение их недоношенных новаций с реальностью. Но так ли уж необходима поверка реформ реальностью, если множество недоделок, грубых просчетов и ошибок можно было бы при умелом и дальновидном правительстве просчитать заранее, еще до их болезненной для людей встречи с действительностью?..
-
2025-05-31 10:17Как приукрасить на бумаге «заслуги» правительства Ловкое на различные манипуляции правительство Пашиняна, чувствуя, что к выборам будущего года оно подойдет, мягко говоря, с удручающими экономическими показателями, придумало, как искусственным образом приукрасить картину. И подошло к этому скрытно, издалека…
-
2025-05-30 10:39Предложенные правительством Пашиняна и столичной мэрией Авиняна механизмы реализации различных реформ (в случае, когда они вообще есть) заставляют предполагать, что их авторов в младенческом возрасте часто роняли головой вниз. В связи с этим небольшая история недавнего похода за ID-картой в территориальный отдел Службы по миграции и гражданства МВД Армении… Оставим пока в стороне вопрос о том, что после онлайн-записи в очередь для предъявления заявки на получение ID-карты придется подождать 2,5-3 месяца. Но вот они истекли, и вы получили код, а также подтверждение дня и даже точного времени суток, когда следует подойти к названной службе и оформить заявку.
-
2025-05-30 09:40Пока все высшие должностные лица Армении по прямому поручению Пашиняна носятся с его мертворожденным проектом «Перекресток мира», расхваливая его мыслимые и немыслимые выгоды на всех мыслимых и немыслимых международных площадках, фактически завершается оформление выгодных маршрутов международного транспортного коридора (МТК) «Север-Юг» - наиболее короткого глобального пути между Европой и Азией. Без Армении…
ПОСЛЕДНЕЕ ПО ТЕМЕ
-
2022-04-02 08:48Բայց ի՜նչ գեղեցիկ հեքիաթ էր: «Թուրքիան պատրաստ է կարգավորել Հայաստանի հետ հարաբերություններն առանց նախապայմանների»,- երդում-պատառ էին ուտում մեր պետական այրերը։ Դե, թուրքերն էլ ողորմածաբար ժպտում էին, թե՝ այո, իհա՜րկե, առանց նախապայմանների, հայ եղբայրներ, առանց նախապայմանների։ Ի՞նչ նախապայմաններ։ Արցախը դուք առանց այդ էլ հանձնեցիք, գրեթե ամբողջությամբ, ցեղասպանության թեման Երևանը չի լոբբինգավորում, սահմանների առումով դժգոհություններ չկան…
-
2022-03-14 20:29Ադրբեջանի ԱԳՆ ղեկավար Ջեյհուն Բայրամովը հայտարարել է, որ Բաքուն 5 կետից բաղկացած առաջարկ է ուղարկել Երևանին, որոնց ընդունման դեպքում Հայաստանի և Ադրբեջանի միջև կստորագրվի խաղաղության պայմանագիր: «Երևանը դեռևս չի արձագանքել, Բաքուն սպասում է պատասխանի»,- ասում է Բայրամովը:
-
2021-09-20 20:21Փաշինյանին քոթակեցին հերթական անգամ։ Այս անգամ հրապարակային ճիպոտահարման եղանակով դաստիարակչական այդ հաճելի առաքելությունը հանձն առավ Թուրքիայի նախագահ Ռեջեփ Էրդողանը։ Ուղևորվելով ՄԱԿ-ի Գլխավոր ասամբլեայի նստաշրջան, որտեղ մտադիր է հանդես գալ ճառով, Էրդողանը պատմեց լրագրողներին, որ Փաշինյանը Վրաստանի վարչապետի միջոցով իրեն խնդրել է գաղտնի հանդիպման մասին: Էրդողանն ասաց, որ ինքը դեմ չէ հանդիպել և նույնիսկ բացել սահմանները, բայց դրա համար Հայաստանը պետք է որոշակի քայլեր կատարի, մասնավորապես՝ Ադրբեջանի համար միջանցք բացի դեպի Նախիջևան։ Իսկ այդ դեպքում՝ ինչո՞ւ լավություն չանել Փաշինյանին. հանդիպել և նույնիսկ դիվանագիտական հարաբերություններ հաստատել ...
-
2021-07-08 18:57Փաշինյանի Մոսկվա կատարած այցի արդյունքները միանգամայն հասկանալի են։ Թե ինչպես է պետության մի ղեկավարը հրապարակավ շնորհավորում բարեկամ այլ պետության ղեկավարին ընտրություններում հաղթելու կապակցությամբ։ Հաջողություններ, բարգավաճում մաղթում բարեկամ ժողովրդին: Հույս է հայտնում խորացնելու երկու երկրների հարաբերությունները։ Համատեղ աշխատելու իրենց պատրաստակամությունը՝ ի շահ երկու երկրների։ Դե, մոտավորապես այսպես։