2019-09-05 07:26
Ара МЕЛИКСЕТЯН
0
ՍՊԱՌՆԱԼԻՔՆԵՐ ВВП-ԻՆ ԵՎ ՎՆԱՍ ՀՆԱ-ԻՆ
Վերջին օրերին տպավորություն է ստեղծվում, թե հայ-ռուսական «փայլուն» հարաբերությունները խամրում են։ Այն մասին, թե ինչու է դա տեղի ունենում, նույնպես վերջին օրերին շատ է խոսվում։ Այդ իսկ պատճառով ձեռնպահ կմնամ ռազմավարական դաշնակիցների հարաբերություններում տիրող, մեղմ ասած, անառողջ մթնոլորտի բոլոր ախտանշանների թվարկումից։ Հիմա արդեն ավելի կարևոր է այն, թե ուր կարող է տանել այդ ակնհայտորեն առաջադիմող տկարությունը։ Ասենք, այդ մասին՝ քիչ ավելի ուշ։ Իսկ առայժմ այնուամեննայնիվ ուշադրություն դարձնենք բացասական դինամիկայի միայն մեկ ցայտուն նշանին։
«Իրազեկ քաղաքացիների միավորում» հասարակական կազմակերպության ղեկավար Դանիել Իոաննիսյանը Ռուսաստանի նախագահին սպառնում է բանտախցով։ Գուցե անհաջող կատա՞կ է արել։ Եվ սակայն ֆեյսբուքյան իր էջում նա գրել է. «Եթե Վլադիմիր Պուտինը ուզում է բանտում հանդիպի Ռոբերտ Քոչարյանին, ապա թող զգույշ լինի, որ հետևից դուռը չփակենք»։ Թե ով կփակի այդ դուռը Պուտինի հետևից, Իոաննիսյանը, իհարկե, չի ճշտում։ Բայց դա անել կարող են միայն հայկական իշխանությունները, քանզի նույն այդ դուռը տնօրինում են հենց և միմիայն իրենք։ Հետևաբար՝ Իոաննիսյանը սպառնում է իշխանության անունից, որը պարբերաբար բարձրաձայնում է «հայ-ռուսական փայլուն հարաբերությունների» մասին։
Այս իրավիճակում առավել քան բնական կլիներ, եթե Իոաննիսյանի խոսքերին արձագանքեին համապատասխան աշխատասենյակներից և նրան մատնացույց անեին լոկ «իրազեկ քաղաքացու» իր տեղը։ Այսինքն՝ հանգիստ նստիր քո տեղում և մի՛ կատակիր։ Բայց իշխանությունը չգիտես ինչու լռում է։ Այդ լռությունը տարօրինակ է նաև այն պատճառով, որ հենց այդ «իրազեկ քաղաքացուն» է իշխանությունը վստահում Արցախի ընտրությունների մոնիտորինգը, վստահում է հայ հարկատուի փողերը։ Իսկ նա չարաշահում է այդ վստահությունը, խցկվում այնտեղ, ուր պետք չէ, սպառնում է Պուտինին, հարվածի տակ դնելով նույն այդ «հայ-ռուսական փայլուն հարաբերությունները»։
Այդ կերպ Իոաննիսյանը ջանում է վաստակել ստացած գրանտը, թե պարզապես ինքնահաստատվում, այնքան էլ կարևոր չէ։ Կարևորն այն է, որ նա գործում է «հեղափոխության» դեմ, բացեիբաց սաբոտաժի ենթարկելով գործող իշխանության արդեն գրանցված սուպերնվաճումները և այն մեգահաջողությունները, որոնք ծրագրված են 2050 թվականի համար։ Ըստ էության, Իոաննիսյանն իսկական հակա է, ավելի վատը, քան «նախկին ռեժիմի մնացուկները»։ Եվ եթե կառավարությունը դա չի նկատում, ապա առաջարկում եմ ուշադիր նայել հռչակված և անցկացվող տնտեսական հեղափոխության հիմքին։
Այստեղ կարելի է տեսնել և այն, որ Ռուսաստանը հանդիսանում է Հայաստանի հիմնական առևտրատնտեսական գործընկերը։ Օրինակ, ընթացիկ տարվա առաջին եռամսյակում հայկական արտաքին առևտրական շրջանառության ավելի քան մեկ քառորդը ապահովել է Ռուսաստանը։ Հայկական արտահանման մեկ քառորդից ավելին ռուսական հասցեագրում ունի, իսկ Հայաստան ներկրվող ապրանքի մոտ մեկ երրորդը Ռուսաստանից է։ Այստեղ կարելի է տեսնել նաև ներդրումների ծավալները։ Եվ դարձյալ, առաջին եռամսյակի արդյունքներով՝ Հայաստանի տնտեսության մեջ օտարերկրյա անմիջական ներդրումների համարյա մեկ երրորդը ապահովված է ռուսական կապիտալի հաշվին։ Կարելի է նշել նաև մի շարք այլ բնութագրիչներ, որոնք վկայում են Հայաստանի տնտեսության համար համագործակցության ռուսաստանյան վեկտորի առանցքային նշանակության մասին։ Ճշտեմ՝ հեղափոխական տնտեսության։ Բայց այնուամենայնիվ մեկ ոլորտ կցանկանայի առանձնակի ընդգծել։ Դա միակ ոլորտն է, որտեղ զարգացումն անվիճելի է նաև թավշե ժամանակահատվածում, դա ոլորտ է, որն արմատական դեր է խաղում երկրի տնտեսության մեջ, ոլորտ, որտեղ քաղաքական գործընթացները չեն հանգեցրել ցնցումների, այն ոլորտը, որտեղ աշխարհաքաղաքական խնդիրները վայրկենապես ծնում են տնտեսական ճգնաժամեր։ Խոսքը զբոսաշրջության մասին է։
Ահա ուրեմն, Հայաստան այցելող զբոսաշրջիկների հոսքի համարյա կեսը Ռուսաստանից է։ Եվ ռուսաստանյան հյուրերը ամեն տարի մեր երկրին են թողնում մոտ 550 միլիոն դոլար (տվյալները պաշտոնական են)։ Փաստացի դա Հայաստանի ՀՆԱ-ի 4 տոկոսն է։ Այն «նոր» Հայաստանի, որի տնտեսական հեղափոխությունը, համաձայն կառավարության ծրագրի, նախատեսում է 5 տոկոս ամենամյա աճ։ Ստացվում է, որ հակառուսական հռետորաբանությունը իրական սպառնալիքի տակ է դնում ՀՆԱ-ի հեղափոխական 5 տոկոս աճը։ Իոաննիսյանի կատակները ВВП-ի (Վլադիմիր Վլադիմիրովիչ Պուտինի) հետ կարող են վատ անդրադառնալ Հայաստանի ՀՆԱ-ի (համախառն ներքին արդյունքի) վրա։
Եթե այնուամենայնիվ Ռուսաստանի նախագահն այդպիսի բռի կատակներ չի հանդուրժում, ապա լուրջ հավանականություն կա, որ Իոաննիսյանի «հումորին» ռուսաստանյան ղեկավարությունը կհակադրի իր «հումորը», և ամենայն հավանականությամբ՝ զբոսաշրջության ոլորտում։ Բառացիորեն մի քանի ամիս առաջ Վրաստանի օրինակով Ռուսաստանը ցույց տվեց պատասխանի այդպիսի տուրիստական ձևաչափ։ Հայաստանի համար, ի տարբերություն Վրաստանի, դա կարող է դառնալ շատ ավելի ցավոտ հարված։ Բանն այն է, որ եթե ռուսաստանցիների բաժինը վրացական տուրիզմում (անցած տարվա տվյալներով) կազմում էր 30 տոկոս, ապա հայկական տուրիզմում 45% է։
Ինչևէ, հայկական տնտեսական հեղափոխությունն այսօր վտանգված է։ Վտանգված է երկրի տնտեսության հիմքը, որը, ցանկանանք, թե ոչ, կառուցված է հիմնականում «հայ-ռուսական փայլուն հարաբերությունների» վրա։ Համենայն դեպս ճշտեմ. փայլուն՝ հայոց վարչապետի ձևակերպումով։ Եվ այդ վտանգը բխում է ոչ թե դրսից ինչ-որ տեղից, ոչ թե «սև» ուժերից՝ անցյալի վերապրուկներից, այլ ամենաիսկական «սպիտակներից»։ Այն աստիճան «սպիտակ», որ կառավարությունը նրանց է վստահում հայ հարկատուների փողերը, Արցախի ընտրությունների մոնիտորինգը։ Եվ չգիտես ինչու չի կասեցնում այլ երկրի նախագահին բանտախցում փակելու նրանց սպառնալիքները…
ПОСЛЕДНИЕ ОТ АВТОРА
-
2024-04-08 09:34Евросоюз предоставит Армении новый грант на 270 млн евро в течение 4 лет, который поможет, в частности, малым и средним предприятиям развиваться и выйти на новые рынки. Об этом на брифинге заявила председатель Еврокомиссии Урсула фон дер Ляйен в преддверии трехсторонней встречи с участием госсекретаря США Энтони Блинкена и армянским премьером Николом Пашиняном в Брюсселе, передает АРКА. "Европейский Союз дал обещание быть ближе к Армении и сегодня выполняет это обещание", - заявила она, добавив, что видение сотрудничества ЕС с Арменией было представлено в октябре 2023 года. «ЕС планирует инвестировать в проект Черноморского электрического кабеля, экспорт чистой энергии в Европу, в энергетику, транспорт и разработку средств для диверсификации торговли», - отметила фон лер Ляйен.
-
2024-04-06 09:54Мирный процесс не будет в центре внимания на встрече высокого уровня в формате Армения – ЕС – США. Об этом на брифинге заявил официальный представитель Госдепа США Мэтью Миллер. «На нашей встрече в центре внимания будут экономическая диверсификация Армении, гуманитарная помощь, поддержка беженцев и поддержка политических реформ Армении», – отметил он, передает NEWS.am.
-
2024-04-05 10:10Армянские власти еще не определили, как будет проходить новый участок дороги в Грузию, альтернативный участку у села Воскепар. 12 марта премьер-министр Армении Никол Пашинян заявил, что власти планируют построить новые участки дорог взамен тех, которые «выходят за пределы границ Армянской ССР». В частности, речь идет об участке дороги Ереван-Тбилиси в районе села Воскепар в Тавуше. «Сообщаем, что относительно поднятых вами вопросов обсуждения продолжаются», - сказали в ответ на запрос Sputnik Армения в Министерстве территориального управления и инфраструктур Армении. О результатах обсуждений там обещали сообщить позже.
-
2024-04-04 10:18В первом квартале 2024 года поступления по линии налоговых и таможенных органов в Армении составили 589.2 млрд драмов. Из этой суммы налогоплательщикам и физическим лицам возвращено 88.6 млрд драмов, сообщает Комитет по госдоходам Армении. В результате фактическая исполняемость по части налоговых доходов и госпошлин составила 500.6 млрд драмов, что больше прошлогоднего показателя за тот же период на 39.3 млрд драмов или на 8.5%. Отмечается, что рост налоговых поступлений обусловлен в основном экономической активностью.
ПОСЛЕДНЕЕ ПО ТЕМЕ
-
2021-11-03 16:492018-ին Հայաստանի գլխին եկավ Նիկոլը։ 2019-ի տարեվերջից, ինչպես հիմա արդեն պարզ է դառնում, աշխարհի գլխին եկավ կովիդը։ Փոքրիկ Հայաստանի համար դա արդեն ծայրահեղ էր։ Դժբախտությունը միայնակ չի գալիս. որպես այդ երկու պատուհասների հետևանք՝ 2020-ին Հայաստանի ու Արցախի գլխին եկավ պատերազմը։ 2021-ին սահմանները բացեցին, և կրկին պատուհաս. մարդիկ սկսեցին հեռանալ Հայաստանից։
-
2021-05-05 18:22Զբոսաշրջիկների հոսքը դեպի Հայաստան 2021 թվականին կլինի 2019 թվականի ցուցանիշների մոտ 25-30%-ի մակարդակում։ Ինչպես հայտարարեց Հայաստանի Կենտրոնական բանկի նախագահ Մարտին ԳԱԼՍՏՅԱՆԸ, այդ մասին են վկայում կարգավորիչի կողմից վերջերս անցկացված ուսումնասիրություններն ու հարցումները, հաղորդում է ԱՌԿԱ-ն: «Կարծում ենք, որ 2021 թվականի համար դա վատ ցուցանիշ չէ, սակայն պետք է ջանքեր ներդնել, որ պատվաստումները տեղի ունենան (կորոնավիրուսի դեմ): Այս պահին կարող է չենք հասկանում պահի լրջությունը, սակայն ազգային իմունիտետ ձեռք բերելու խնդիրը կրիտիկական է լինելու 2021 թվականի վերջին, 2022 թվականին և հետագայում երկրի ընդհանուր զարգացման տեսանկյունից»,- ասաց նա երեքշաբթի օրը տեղի ունեցած մամլո ասուլիսում:
-
2021-03-31 18:44Հայաստանը 2021 թվականին ակնկալում է զբոսաշրջության աճ միանգամից 319%-ով, ուրբաթ օրը լրագրողներին ասաց ՀՀ էկոնոմիկայի նախարար Վահան Քերոբյանը, հաղորդում է ԱՌԿԱ-ն:
-
2021-03-27 17:22Ընտրությունների նախաշեմին կառավարությունում նախապատրաստվող մանիպուլյացիաների մասին Հայաստանի էկոնոմիկայի նախարար Վահան Քերոբյանը շարունակում է ապշեցնել հասարակայնությանը տնտեսության զարգացման վերաբերյալ իրականությունից կտրված իր կանխատեսումներով: Նիկոլ Փաշինյանն իր անհեռանկար կադրային քաղաքականությամբ առաջին պլան է մղում սեփական պատկերով ու նմանությամբ ղեկավարների։ Հոգ չէր լինի, թող իրենց համար զուգահեռ իրականություն կառուցեին, բայց արդյունքում հասարակությունն ու տնտեսությունը ստանում են կեղծ ազդանշաններ, ինչը է՛լ ավելի է բարդացնում սոցիալ-տնտեսական վիճակը մեր երկրում։