ՖՈՐՍ-ՄԱԺՈՐԸ ԻՇԽԱՆԱՎՈՐ «ՄԱԺՈՐՆԵՐԻ» ՀԱՄԱՐ ՀԻՄՔ ՉԷ
Բյուջետային համակարգի «ոսկե կանոնները» չեղարկվում են
Ս.թ. նոյեմբերի 2-ին խորհրդարանի մշտական հանձնաժողովներում մեկնարկեցին 2021 թվականի գլխավոր ֆինանսական փաստաթղթի քննարկումները: «Չենք կարող ասել, որ ռազմական դրությունը որևէ ազդեցություն չունեցավ տնտեսության կամ բյուջեի վրա: Իհարկե, բյուջետային մուտքերի վրա ազդեցություն ունեցավ ու կունենա: Այսպիսով, պետք է մտածենք պարտքի շեմի մասին: Կարծում եմ, որ կգտնենք այն հաշվեկշիռը, որը հնարավորություն կտա այս իրավիճակից դուրս գալ, ինչպես նաև մարտահրավերից բխող ռիսկերը չեզոքացնել, կառավարել և ունենալ կայուն սոցիալ-տնտեսական իրավիճակ», - ընդգծեց փոխվարչապետ Մհեր Գրիգորյանը:
Պետական բյուջեի նախագիծը ներկայացնող ֆինանսների նախարար Ատոմ Ջանջուղազյանը սպասվող զանազան պակասուրդներին ավելացրեց ևս մեկ խնդիր. պատերազմի և համավարակի պայմաններում կառավարությունը ստիպված կլինի շեղում ունենալ բյուջետային համակարգի մասին օրենքում առկա «ոսկե կանոններից». մասնավորապես, ինչպես հայտարարեց նախարարը, «անխուսափելիորեն ունենալու ենք պետական պարտքի աճ, հաջորդ տարի կավելանա նաև պետական պարտքի սպասարկման գումարը»: Այսպիսով, ՀՆԱ-ի նկատմամբ պետական պարտքի շեմը, որը ժամանակին սահմանվել է 60%-ի մակարդակում, կգերազանցվի։ Եվ սա շատ վատ լուր է, քանի որ, ըստ Ա.Ջանջուղազյանի, պետական պարտքի աճող բեռը սաստիկ նվազեցնում է հետագայում արտաքին փոխառություններ ներգրավելու հնարավորությունները։
Կխախտվի նաև մեկ այլ «ոսկե կանոն», այն է ՝ ներգրավված փոխառությունների գումարը կգերազանցի կապիտալ ծրագրերի ծախսերը։ Ըստ էության, այդ կանոնը չի աշխատել արդեն այս տարվա արդյունքներով, չենք խոսում արդեն նախորդ տարվա մասին: Առհասարակ Փաշինյանի կառավարությունում սիրում են խոսել կապիտալ ծրագրերի իրականացման ու ենթակառուցվածքներում ներդրումների կարևորության մասին, և ավելին, տարեցտարի ավելացնում են համապատասխան տողը պետբյուջեի ծախսային մասում (2021թվականի համար՝ 215 մլրդ դրամ), սակայն, ֆինանսների նախարարի խոստովանությամբ, այդ ոլորտում առկա է նախանշված ցուցանիշների ցածր կատարման քրոնիկական խնդիր։ Գործող կառավարությանը դեռ ոչ մի անգամ չի հաջողվել իրականացնել նախատեսված կապիտալ ծրագրերը. հակառակը, լավ է, եթե դրանց կատարումը գերազանցում է գոնե 50%-ը։
Մեկ այլ վատ լուր էլ այն է, որ, համաձայն ԱՄՀ-ի գնահատականների, 2021 թվականին տնտեսության վերականգնումը կսկսվի ավելի ուշ, քան ենթադրում էին կառավարությունում, և կընթանա ավելի դանդաղ: Եվ եթե 2020-ի բյուջեն ֆինանսների նախարարը գնահատեց որպես «ճգնաժամային», ապա 2021-ի բյուջեն կարող է բնավ ավելի լավը չլինել։ Հասկանալի է, որ արդեն կարելի է բնութագրել այն առնվազն որպես «զսպող», բայց սա էլ ակնհայտորեն վերջնական գնահատականը չէ։
Այս ծանր խորապատկերին իսկական «կրակոցի» պես հնչեց ԱԺ ֆինանսավարկային և բյուջետային հարցերի մշտական հանձնաժողովի նախագահ Արկադի Խաչատրյանի հարցը, որը փաստաթղթի նախագծում նկատել էր «պարգևավճարներ» ծախսային հոդվածը, ըստ որի՝ հաջորդ տարի տարբեր տրամաչափի չինովնիկները (չհաշված քաղաքացիական ծառայողները) ստանալու են 19 մլրդ դրամով (կամ ավելի քան 21%-ով) ավելի շատ պարգևավճար, քան 2020-ին։ Ճիշտ է, փոխվարչապետ Մհեր Գրիգորյանը լրագրողների հետ զրույցում շտապեց հանգստացնել հանրությանը նրանով, թե քննարկումների ընթացքում նշված ծախսային հոդվածը գուցեև կընդունի նույն տեսքը, ինչ որ ընթացիկ տարում։ Իսկ ֆորս-մաժորների պայմաններում պետական ծառայողների ախորժակը չափավորելու մասին, ըստ երևույթին, խոսք անգամ չկա. ողջ «պայքարն» այս հարցը քննարկելիս կհանգեցվի նրան, թե պետք է արդյոք ավելացնել պարգևավճարների գումարը, թե թողնեն ինչպես որ կա։
Ընդհանրապես բոլոր թվերն ու կանխատեսումները, որոնք ներկայացվեցին պետբյուջե-2021-ի տարբեր բնութագրիչներով, այնպիսիք են, ինչպիսիք «մատով գրում են ջրի վրա»։ Ինքը ՝ ֆինանսների նախարարը, միանշանակ հայտարարեց, որ «կանխատեսումների անորոշությունը չափազանց բարձր է»։ Պարզ է մեկ բան. այսօր քննարկվում է ինչ ասես, բայց միայն ոչ զարգացման բյուջե, իսկ «ցանկությունների բյուջեից» (կամ «երազանքի բյուջեից») փաստաթղթի այդ նախագիծը տարբերվում է նույնքան, որքան երկիրը երկնքից։ Չհաշված, իհարկե, վերը նշված «ցանկությունը» պարգևավճարների մասով…
ПОСЛЕДНИЕ ОТ АВТОРА
-
2025-05-21 10:42
Властям рано или поздно придется расплачиваться за любительские реформы Когда правительство Пашиняна скармливает народу из рук вон плохо подготовленные новации, а уж потом по ходу дела сто раз меняет «правила игры», трудно ожидать более ответственного в этом плане отношения от столичной мэрии. Некомпетентность властей на всех уровнях вынуждает их постоянно возвращаться к уже принятым в прошлом решениям, бездарно растрачивая драгоценное время, от чего головная боль у граждан не утихает, становясь хронической…
-
2025-05-21 10:28
На что тратятся деньги из резервного фонда правительства Пашиняна Согласно закону, резервный фонд правительства (РФП) предусмотрен в государственном бюджете, причем идет отдельной строкой и не может превышать 5% расходной части. Средства этого фонда используются для финансирования непредвиденных расходов и управления различными социально-экономическими рисками, а также для поддержания бюджетных гарантий…
-
2025-05-20 09:17
Власти ударными темпами погружают страну в долги и... премируют себя за это Правительство Пашиняна, завершив прошлый год ударными темпами наращивания государственного долга, в этом году еще больше увеличило ритм погружения страны в долговую яму. По данным Минфина, доведенный по итогам 2024 года размер госдолга до $12 млрд 842,2 млн только за 1-й квартал текущего года достиг $13 млрд 581,1 млн, то есть за 3 месяца вырос почти на $739 млн! На этом фоне меркнут все мнимые достижения властей, которыми нас не устают потчевать высокопоставленные «неучи-попрошайки»…
-
2025-05-19 09:37
Правительство за год сократило число «работающих бедняков» на… 0,1% Вслед за Пашиняном министр экономики Геворг Папоян в интервью ОТА заявил, что в марте в Армении насчитывалось 782 тысячи и еще 100 работников, что на 7,8% больше аналогичного показателя за тот же период прошлого года. Высшие должностные лица не жалеют в преддверии выборов будущего года усилий для создания впечатления, что их напряженная и целеустремленная работа дала блестящие результаты. Но так ли это на деле?.. Кто бы мне объяснил, как так получается в «королевстве кривых зеркал» Пашиняна, что в республике одновременно происходят два процесса: увеличение работников и… рост безработицы. По данным национального Статкомитета, уровень безработицы за прошлый год повысился с 12,4% до 13,9%, оставив за бортом даже минимального благополучия порядка 188 тысяч человек!
ПОСЛЕДНЕЕ ПО ТЕМЕ
-
2020-09-23 21:30
Դեռ անցած տարի, երբ քննարկվում էր ընթացիկ տարվա բյուջեն, երբ չկար ո՛չ համավարակը, ո՛չ դրա բացասական ազդեցությունը համաշխարհային տնտեսության վրա, Հայաստանի կառավարությունը լուրջ փորձություններ էր ծրագրում 2020 թվականին հայոց գանձարանի համար:
-
2020-09-11 08:47
Հայաստանում հայտարարվել է նախագծման մրցույթ՝ հանրապետության Ազգային ժողովի նոր մասնաշենքի կառուցման համար: Այս մասին իր ֆեյսբուքյան էջում հայտնել է ԱԺ աշխատակազմի ղեկավար Տիգրան Գալստյանը, հաղորդում է «Նովոստի-Արմենիա»-ն։ Նա պարզաբանել է, որ մասնագիտական հանձնաժողովը բաղկացած է 10 հոգուց, որոնք ներկայացնում են Հայաստանի քաղաքաշինության կոմիտեն, Ազգային ժողովը, Երևանի քաղաքապետարանը և Ճարտարապետների պալատը: «Գնահատման հիմնական չափանիշը ոչ թե գնային առաջարկն է, այլ մասնագիտական անձնակազմը և մրցույթի հայտով ներկայացվող էսքիզ նախագիծը»,- պարզաբանել է նա:
-
2020-08-15 09:07
Դեռևս հուլիսի սկզբին Պետական եկամուտների կոմիտեի նախագահ Էդուարդ Հովհաննիսյանը լրագրողների հետ զրույցում խոստովանեց, որ հարկային պարտավորությունների գանձման հետ կապված իրավիճակը մտահոգիչ է։ Եվ բացատրեց դա, բնականաբար, կորոնավիրուսային իրողությամբ և անկում ապրող տնտեսության վրա դրա ազդեցությամբ։ Մինչդեռ այսօր արդեն ակնհայտ է, որ իրավիճակն այդ առումով առավել քան տագնապալի է։ Բյուջեի եկամուտներն էապես կրճատվում են, հարկային եկամուտները՝ այդ թվում։ Ընդ որում բյուջետային միջոցները ծախսվում են, ըստ էության, առանց հաշվի առնելու մուտքերի կրճատման գործոնը։
-
2019-10-04 20:11
Օրերս ՀՀ կառավարության արտահերթ նիստում հաստատվեց գալիք տարվա բյուջեի նախագիծը։ Իհարկե, այս՝ նախագծային փուլում դեռևս վաղ է գնահատել երկրի 2020 թվականի գլխավոր ֆինանսական փաստաթղթի բովանդակությունը։ Բայց այդուհանդերձ դրա որոշ բնութագրիչներ արդեն հիմա ուշադրություն են գրավում և հարցեր ծնում։ Իսկ կոնկրետ՝ ծախսերի, եկամուտների, պակասուրդի վերաբերյալ…