Ահա և մեկ տարի անցավ Լեռնային Ղարաբաղում 44-օրյա պատերազմի ավարտից: Օգտվելով այն հանգամանքից, որ Հայաստանում իշխանության է եկել պոպուլիստ-դիլետանտների թիմը, Ադրբեջանը, թուրքական զինված ուժերի և սիրիական թուրքամետ կազմավորումների վարձկան-ահաբեկիչների ջոկատների անմիջական աջակցությամբ, ռևանշ վերցրեց 90-ականների սկզբի Արցախյան պատերազմում կրած պարտության համար։ Այսօր Բաքվի վերահսկողության տակ են ոչ միայն տխրահռչակ յոթ շրջանները, այլև Շուշիի և Հադրութի շրջանները, որոնք Լեռնային Ղարաբաղի ինքնավարության կազմում ընդգրկված են եղել դեռևս ԽՍՀՄ տարիներին։ Հայաստանն ու Արցախը տվեցին առնվազն հինգ հազար զոհ (իշխանությունն այդպես էլ չներկայացրեց վերջնական անվանական ցուցակը), տասնյակ հազարավորները վիրավորվեցին, հարյուրավորները համարվում են անհետ կորած։ Տասնյակ, եթե ոչ հարյուրավոր գերիներ մինչ օրս մնում են Ադրբեջանի բանտերում։

Մեկ տարի է անցել Լեռնային Ղարաբաղում 44-օրյա պատերազմի սկսվելու օրից: Նիկոլ Փաշինյանի մեղքն անվիճելի է։ Առաջին հերթին՝ այն, որ նա իրավիճակը հասցրեց պատերազմի։ Դա դրսևորվեց առաջին հերթին բանակցային գործընթացի ընթացքում անհամարժեք քայլերով, որոնք հանգեցրին հայկական կողմի դիրքերի սասանմանն ու դաշնակիցների հետ կապերի թուլացմանը։ Երկրորդ. ո՛չ հայկական պետությունը, ո՛չ հայ հասարակությունը, ո՛չ էլ հայկական բանակը պատրաստ չէին պատերազմի։ Բոլորը զբաղված էին քաղաքական շոուներով, որոնք գրեթե ամեն օր ցուցադրում էր իշխող թիմը։ Հասարակական ընկալումներում երկրորդ պլան էին մղվել բանակում վարչապետի ձեռնարկած կադրային զտումները, 2016-ի ռազմական գործողություններից հետո ընդունված սպառազինության ծրագրի փոփոխությունը։

Կապիտուլյանտի խղճին ծանրացած են հազարավոր կյանքեր 2020 թ. հոկտեմբերի 10-ին մարտական գործողությունների ժամանակ զոհված Արման Արզումանյանը 8 երեխաների հայր էր, որոնցից 5-ը՝ անչափահաս: Արզումանյանը որպես կամավոր մասնակցել է Արցախյան առաջին ազատամարտին, ապա 2016-ի Քառօրյա պատերազմին: 44-օրյա պատերազմին էլ կամավոր գնաց:

Պաշտպանության և անվտանգության խորհրդարանական հանձնաժողովի տխրահռչակ նախագահ Անդրանիկ Քոչարյանը փորձում է արդարացնել իշխանությունների գործողությունները, որոնք հերթական անգամ խաբեցին հայ ռազմագերիների հարազատներին՝ ծանուցելով ապրիլի 9-ին ռուսական ինքնաթիռով նրանց հայրենիք վերադառնալու մասին: Ինչպես հետո հայտարարեց ռուսական խաղաղապահ զորակազմի հրամանատար գեներալ-լեյտենանտ Ռուստամ Մուրադովը, այդպիսի պայմանավորվածություն չի եղել, այլ եղել է «կեղծիք ու սադրանք». իշխանությունները մոլորության մեջ են գցում ժողովրդին։

Ըստ Avia.pro համակայքի՝ օրերս Սիրիայում թուրքական հրետանու դիրքերը ենթարկվել են Ռուսաստանի օդատիեզերական ուժերի հարվածներին։ Սու-24 մարտավարական ռմբակոծիչները հարվածներ են հասցրել Խան Էս-Սաբլ բնակավայրի շրջանում գտնվող M114 դաշտային հրանոթներին, ոչնչացրել «Հայաթ Թահրիր աշ Շամ» խմբավորման ահաբեկիչների ճամբարն ու զրահատեխնիկան: Հաղորդվում է, որ ավելի վաղ գրոհայինները հարձակվել են Իդլիբ նահանգի հարավում գտնվող Ալ-Կաբիրա, Ջարադա և Դադիհ բնակավայրերի վրա, իսկ թուրքական կողմից ստացած M114 հրանոթներով գնդակոծել են Խան Էս-Սաբլ բնակավայրը: «Հերթական անգամ բախվելով պայմանավորվածությունների խախտմանը՝ Օդատիեզերական ուժերը հիշեցրել են Թուրքիային, որ այդպես վարվել պետք չէ»,- ասված է Avia.pro-ի աղբյուրի հաղորդագրության մեջ։

Ըստ Avia.pro համակայքի՝ օրերս Սիրիայում թուրքական հրետանու դիրքերը ենթարկվել են Ռուսաստանի օդատիեզերական ուժերի հարվածներին։ Սու-24 մարտավարական ռմբակոծիչները հարվածներ են հասցրել Խան Էս-Սաբլ բնակավայրի շրջանում գտնվող M114 դաշտային հրանոթներին, ոչնչացրել «Հայաթ Թահրիր աշ Շամ» խմբավորման ահաբեկիչների ճամբարն ու զրահատեխնիկան: Հաղորդվում է, որ ավելի վաղ գրոհայինները հարձակվել են Իդլիբ նահանգի հարավում գտնվող Ալ-Կաբիրա, Ջարադա և Դադիհ բնակավայրերի վրա, իսկ թուրքական կողմից ստացած M114 հրանոթներով գնդակոծել են Խան Էս-Սաբլ բնակավայրը: «Հերթական անգամ բախվելով պայմանավորվածությունների խախտմանը՝ Օդատիեզերական ուժերը հիշեցրել են Թուրքիային, որ այդպես վարվել պետք չէ»,- ասված է Avia.pro-ի աղբյուրի հաղորդագրության մեջ։

2008թ.-ին Լևոնն իր զինակիցների հետ պարում էր Իսրայելի դրոշի տակ, իսկ 2020թ.-ին հայ զինվորներին սպանում էին իսրայելական անօդաչուները։

Փաշինյանի շուրջ օղակը շարունակում է սեղմվել։ Արդեն նաև ԼՂՀ նախագահ Արայիկ Հարությունյանն է խոսում այն մասին, որ պատերազմը կարելի էր կանխել ավելի վաղ՝ առանց այդքան կորուստների և ավելի լավ պայմաններով, և որ «հնարավոր էր նախօրոք այնպես անել, որ հայկական զինված ուժերը ավելի լավ պատրաստված լինեին պատերազմին»։

ՀՀ երկրորդ նախագահ Ռոբերտ Քոչարյանը համոզված է, որ պատերազմից հնարավոր էր խուսափել։ Նա իր տեսակետը հայտնեց «5-րդ ալիքին» տված հարցազրույցում։